Afgelopen vrijdag 3 mei keurde de regering een ontwerp van koninklijk besluit goed dat de lijsten van oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen aanvult.

UNIZO, als vertegenwoordiger van de kmo-voedingsbedrijven, is zeer tevreden met enkele van die aanvullingen.  “Vele leden klagen over onterechte boetes die hen worden aangerekend door grote retailers voor tekortkomingen waar zij geen aandeel aan hebben”, zegt Danny Van Assche. “Ook het verbod om de imprévisieleer uit te sluiten is een zeer goede stap. De verplichting om daadwerkelijk te heronderhandelen bij onvoorzienbare, ernstig gewijzigde omstandigheden, zoals we hebben gezien bij de Oekraïnecrisis, kan niet zomaar meer contractueel verboden worden. Dat is een extra versterking van de positie van de zwakkere contractpartij.”

Ter info:

Op de zwarte lijst (= altijd verboden):

  • Oneerlijke delisting = uit rekken halen van producten als commerciële vergeldingsmaatregel (dus het kan wel nog ikv prijsonderhandelingen of als aanpassing van het assortiment of omdat product te duur wordt)
  • Verbod op automatisch aanrekenen door de afnemer van schadevergoedingen en interesten door de afnemer:  (bv wegens niet naleven levertijd, kwaliteit of schade tijdens transport); vaak probleem dat dit werd aangerekend zonder dat de tekortkoming effectief te wijten valt aan de leverancier (maar dus de omstandigheden). Er moet altijd eerst schriftelijke rechtvaardiging zijn over inbreuk en gevorderde vergoeding
  • Verbod tot eenzijdige schuldvergelijking van vergoedende bedragen (nav schade) zonder voorafgaandelijke schriftelijke verantwoording. Zelfde redenering als hierboven. Automatische compensatie zonder verantwoording is dus niet mogelijk.
  • Verbod van eenzijdige schuldvergelijking van niet vergoedende boetebedingen door de afnemer (zelfde redenering als hierboven: automatische schuldvergelijking van zuivere boeteclausules (dus zonder duidelijk vergoedend karakter) worden uitdrukkelijk verboden.

Op de grijze lijst (verboden, tenzij eerder op duidelijke en ondubbelzinnige wijze overeengekomen in de leveringsovereenkomst):

  • Verbod voor de afnemer om producten te kopen tegen een prijs die lager ligt dan zijn productiekost (geldt zowel voor landbouwer als de tussenpersonen die agrovoeding verwerken); er worden door indices/indexen ontwikkeld voor specifieke productiekosten met goedkeuring van de relevante sectororganisaties. Dit moet worden beoordeeld op het moment van de contractsluiting.
  • Toepassing van de imprévisieleer in overeenkomsten (verbod van het weigeren tot heronderhandeling door één van de partijen igv verandering van de omstandigheden): in het BW is dit nog van suppletief karakter (dus contractueel uit te sluiten), hier niet langer zomaar mogelijk. Men mag dus niet weigeren om opnieuw te heronderhandelen of om het onderhandelingsproces uit te stellen igv onvoorzienbare, ernstig gewijzigde economische omstandigheden.

Timing:

Voor nieuwe overeenkomsten: 3 maanden na publicatie KB

Voor bestaande overeenkomsten: overgangstermijn van 6 maanden.