Bewakingscamera's, wat zijn de regels waaraan u zich moet houden?

Welke regelgeving is van toepassing?

De Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's ("Camerawet") is van toepassing van zodra enkele voorwaarden zijn vervuld:

• Indien een bewakingscamera wordt geplaatst en gebruikt;
• die een opdracht van bewaking en toezicht uitoefent; 
• met het doel om: 
  • misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen of op te sporen; 
  • overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen;
  • de naleving van gemeentelijke reglementen te controleren of; 
  • de openbare orde te handhaven
• en dat in het kader van deze doeleinden beelden verwerkt.

In de meeste gevallen zal je dus de Camerawet moeten toepassen. Zoniet, geldt de algemene Privacywetgeving.

Welke procedure moet je volgen?

Een handelszaak wordt door de Camerawet beschouwd als een "een voor het publiek toegankelijke besloten plaats". Wanneer je hier een camera wil plaatsen, moet een specifieke procedure worden gevolgd:

• Jouw verwerking moet voldoen aan een welbepaald en legitiem doeleinde. In dit geval is dat het gebruik van bewakingscamera’s voor bewaking en toezicht van een besloten plaats die voor het publiek toegankelijk is, namelijk een handelszaak. In principe zal je aan deze voorwaarde voldoen.
• Bovendien moet jouw verwerking proportioneel zijn. Dit houdt in dat er een evenwicht moet bestaan tussen enerzijds jouw belang als verantwoordelijke voor de verwerking, zijnde de handelaar, en anderzijds het recht op de bescherming van het privéleven van de gefilmde persoon, zijnde jouw klanten. De verwerking van de beelden moet passend en noodzakelijk zijn, wat er op neerkomt dat je moet nagaan of er geen andere maatregelen zijn die minder ingrijpen in het privéleven van de gefilmde persoon. In principe zal je ook aan deze voorwaarde voldoen.

• Je moet vooraf een aangifte doen bij de politie. Dat moet je doen via online aangiftetoepassing www.aangiftecamera.be 

• Om de burger te informeren dat u een bewakingscamera hebt geplaatst, moet je voorzien in een specifiek pictogram dat je hier kan downloaden. 

Nieuw register met alle beeldverwerkingsactiviteiten

Als je bewakingscamera's geïnstalleerd hebt, zal je voortaan ook een register moeten bijhouden met alle beeldverwerkingsactiviteiten die je uitvoert. Dit register moet je op verzoek van de gegevensbeschermingsautoriteit (de vroegere privacycommissie) en de politiediensten steeds ter beschikking kunnen stellen. Dit is gelijkaardig aan de nieuwe privacyverplichtingen die gelden in het kader van de GDPR: dat bepaalt dat je een register van verwerkingsactiviteiten moet bijhouden als je persoonsgegevens verwerkt. Je kan je inspireren op het model dat door de Privacycommissie (Gegevensbeschermingsautoriteit) online werd gezet op haar website.

Klik hier voor een volledig overzicht van informatie die je in het register van de beeldverwerkingsactiviteiten moet opnemen

Zichtbaarheid camerabeelden in real time toegelaten

In de camerawet wordt expliciet de mogelijkheid ingeschreven om in de nabijheid van een camera een scherm te plaatsen waar de gefilmde beelden in real time worden getoond. Dit moet (potentiële) winkeldieven afschrikken en een sterker effect genereren dan enkel het pictogram met het bewakingswaarschuwingsignaal. Dit werd voordien niet duidelijk toegelaten door de oude camerawet. Nu is die wettelijke grondslag er dus wel.

Mag je een verborgen camera plaatsen?

De Camerawet bepaalt dat elk heimelijk gebruik van bewakingscamera’s verboden is. In principe is de toestemming van de gefilmde persoon vereist. Het betreden van een plaats waar een pictogram hangt, wordt beschouwd als een impliciete toestemming. Het is dus heel belangrijk dat je het pictogram goed zichtbaar plaatst en op een locatie die de toekomstige klant of derde ziet voordat hij uw handelszaak betreedt.

Mag je camerabeelden van winkeldieven verspreiden?

De wet is duidelijk: het mag niet! Het afficheren van de naam en/of foto van een persoon mag niet gebeuren zonder de uitdrukkelijke toestemming van die persoon. Het recht op privacy heeft hier voorang, ook in geval van 'vermoedelijke' winkeldiefstal. Het is de politie - en enkel de politie - die tegen de vermoedelijke daders mag optreden.

Ook camerabeelden met daarop een winkeldief mogen niet verspreid worden. Het is aangewezen om deze beelden aan de politie te bezorgen. Zij zullen dan het nodige doen.