Dit zijn de nieuwe garantieregels

Uitbreiding garantie naar goederen met “digitale elementen” en de levering van “digitale inhoud/diensten”

Tot nu toe moet je als verkoper enkel 2 jaar (wettelijke) garantie verlenen op zogenaamde “consumptiegoederen” (TV, meubels, wasmachine,…). Vanaf 1 juni 2022 strekt de garantie zich ook meer expliciet uit tot de digitale elementen die geïntegreerd zijn in of verbonden zijn met goederen (bv. apps geïnstalleerd op een smartwatch, smartphone, tablet, domotica, gps, laptops…) en op digitale diensten (bv. video on demand, streaming, cloudopslag,…) en digitale inhoud (bv. video-en muziekbestanden, apps, e-books, digitale spellen,…).

• Goederen met digitale elementen: Je verkoopt smartwatches. Vandaag moet je enkel garantie verlenen op de smartwatch zelf. Vanaf 1 juni, zal de garantie expliciet uitgebreid worden naar de apps en andere software die inbegrepen is in de initiële aankoop van de smartwatch. Zo zal je ook gedurende twee jaar aansprakelijk zijn voor problemen met bv. je website indien je klant zijn smartwatch hiermee moet verbinden voor een update van het gps-tracking systeem (afwijkingen zijn wel mogelijk). Je zal ook (beveiligings)updates moeten leveren om ervoor te zorgen dat het goed blijft werken, en de beschikbaarheid van updates aan de consument moeten melden. Vermeld in je algemene voorwaarden ook de gevolgen voor de consument indien hij de updates niet installeert (verlies van het recht op garantie).
• Digitale diensten en inhoud: Ook op digitale inhoud en diensten zal je vanaf 1 juni 2022 garantie moeten geven, ook wanneer een consument die “gratis” (in ruil voor persoonsgegevens bv. naam, e-mailadres etc.) op je website kan downloaden. Ook hier moet je de nodige updates (en informatie hierover) leveren. Net zoals bij goederen (al dan niet met digitale elementen), zal de consument dus kunnen vragen om het gebrek te herstellen, een prijsvermindering te krijgen, en indien dat niet mogelijk is, de overeenkomst te ontbinden en de aankoopsom terug te krijgen.
• De uitbreiding van de garantie gaat ook gepaard met allerlei informatieverplichtingen! Zo moet je de consument onder andere herinneren aan het bestaan van de wettelijke garantie van de goederen, de digitale inhoud en de digitale diensten.

De wettelijke garantie blijft in principe op twee jaar

De wettelijke garantie bedraagt op dit moment twee jaar en ook vanaf 1 juni 2022 zal dit zo blijven. Voor goederen met digitale elementen kan de garantietermijn in sommige gevallen wel langer zijn.

Het vermoeden dat het goed onder de garantie valt

Wat wel wijzigt, is de verlenging van de ‘omkering van de bewijslast’ van een half jaar naar twee jaar. Dat principe is in het voordeel van de consument en houdt een vermoeden in dat een gebrek aan een goed al aanwezig was op het moment van levering. Dat is een voorwaarde om recht te hebben op garantie.
Concreet betekent dit dat de ondernemer gedurende twee jaar zal moeten bewijzen dat het gebrek veroorzaakt is door een verkeerd gebruik van de consument. Nu is dit zes maanden. Europa verplicht de lidstaten om die periode naar minimum één jaar te brengen. Door die periode op twee jaar te brengen heeft de regering dus besloten om verder te gaan dan Europa vereist. Dat bewijs zal bovendien zeer moeilijk te leveren zijn.

Uitbreiding en actualisering van de lijst met conformiteitsgebreken

Op dit moment somt de wet enkele voorwaarden op waaraan een goed moet voldoen om in overeenstemming te zijn met de overeenkomst. Als aan die voorwaarden niet voldaan is en er dus sprake is van een conformiteitsgebrek, kan de consument beroep doen op de remedies (herstel, vervanging, prijsvermindering, ontbinding) onder de garantie. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een conformiteitsgebrek indien het goed niet in overeenstemming is met de beschrijving die de verkoper gegeven heeft, het niet geschikt is voor het gebruik waartoe goederen van dezelfde soort gewoonlijk dienen,…
Die lijst wordt nu uitgebreid en voornamelijk geactualiseerd (digitale context). Ook wordt er een onderscheid gemaakt tussen objectieve en subjectieve conformiteitsvereisten.

• Objectieve conformiteitsvereisten zijn bv. dat het goed samen met de verpakking, installatie-instructies of andere instructies, die de consument redelijkerwijs mag verwachten, wordt geleverd;  de kwaliteiten bezit (bv. m.b.t. duurzaamheid, functionaliteit, compatibiliteit en beveiliging) die voor hetzelfde type consumptiegoederen normaal zijn en die de consument redelijkerwijs mag verwachten. Daarbij wordt gelet op de aard van de consumptiegoederen, de publieke mededelingen gedaan in reclame,…
• Subjectieve conformiteitsvereisten zijn bv. dat het goed van updates moet worden voorzien zoals bepaald in de koopovereenkomst en dat het goed wat betreft de beschrijving, het type, de hoeveelheid en kwaliteit, functionaliteit, compatibiliteit,… voldoet aan de koopovereenkomst.

Wettelijke kennisgevingsplicht van twee maanden

Op dit moment kan je in je algemene voorwaarden bepalen dat de consument je op de hoogte moet brengen van een gebrek binnen twee maanden vanaf het moment de consument het gebrek heeft vastgesteld. De wet bepaalt hier niets over. Vanaf 1 juni 2022 is het wettelijk bepaald dat de consument je binnen de twee maanden op de hoogte moet brengen van het gebrek. Het is dus overbodig om dit in je algemene voorwaarden op te nemen. In je algemene voorwaarden kan je de consument wel meer tijd geven om het gebrek te melden.

Een kortere garantietermijn voor tweedehandsgoederen mag, op voorwaarde dat je hierover duidelijk communiceert

Wanneer je tweedehandsgoederen verkoopt, mag je de garantietermijn vandaag al inkorten tot (minimum) één jaar. Vanaf 1 juni mag dat nog steeds, op voorwaarde dat je de consument hier duidelijk van op de hoogte hebt gebracht. Het is aan jou om te bewijzen dat je hieraan hebt voldaan. Je houdt hier dan ook het best een schriftelijk bewijs van bij.

Verduidelijking van de remedies onder de wettelijke garantie

Ook de remedies waarop de consument recht heeft onder de wettelijke garantie en onder welke voorwaarden worden gedetailleerder uitgewerkt. In de praktijk zal er echter weinig veranderen, al worden de regels nu wel duidelijker. Op dit moment bestaat er reeds een hiërarchie: herstel/vervanging en indien dat niet mogelijk is, prijsvermindering of ontbinding.

De nieuwe regels bepalen nu meer expliciet wanneer je herstel of vervanging kan weigeren (bv. indien de kosten van herstel onevenredig zijn m.b.t. de waarde van het goed) en wanneer de consument prijsvermindering of ontbinding kan vragen. Zo wordt nu expliciet bepaald dat de consument die remedies kan vragen wanneer het gebrek blijft bestaan ondanks je poging om het te herstellen of wanneer het gebrek zo ernstig is dat een onmiddellijke prijsvermindering of ontbinding van de koopovereenkomst gerechtvaardigd is.

Er wordt nu eveneens expliciet bepaald dat de consument de ontbinding kan vragen door dit louter aan jou te melden. In dat geval moet de consument de goederen naar jou zenden, volledig op jouw kosten en moet je de consument terugbetalen op het moment dat je de goederen ontvangt. Bij de terugbetaling kan je wel rekening houden met het gebruik dat de consument van het goed heeft gehad sinds de levering! Je kan hier eveneens rekening mee houden wanneer je de consument een prijsvermindering toekent. Opgelet! Wanneer de consument de vervanging van het goed vraagt, mag je geen vergoeding vragen voor het gebruik van het goed voorafgaand aan de vervanging.

Wijzigingen aan de commerciële garantie

De consument heeft in ieder geval recht op twee jaar garantie. Je kan er echter voor kiezen om de garantie uit te breiden: bv. door een langere garantietermijn ter beschikking te stellen, te bepalen dat je een vervangtoestel ter beschikking zal stellen etc. Dit noemt men een commerciële garantie.

De regels waaraan een commerciële garantie moet voldoen, worden nu duidelijker gesteld. Zo wordt nu expliciet bepaald dat het commerciële garantiebewijs in duidelijke en begrijpelijke taal moet worden opgesteld en in een taal die de consument begrijpt. Ook moet je expliciet vermelden wat de consument moet doen om van de garantie gebruik te kunnen maken,  op welke goederen de garantie betrekking heeft en met welke voorwaarden de consument rekening moet houden.

Zoals voorheen dien je ook nog steeds je naam en adres te vermelden alsook dat de consument bij wet recht heeft op kosteloze remedies van de verkoper in geval van een conformiteitsgebrek van het consumptiegoed en dat die remedies niet worden aangetast door de commerciële garantie.

Er wordt nu ook expliciet bepaald dat wanneer je de garantie in je reclame mooier voorstelt dan die in werkelijkheid is, de consument recht heeft op wat je hebt beloofd in je reclame.
Tot slot, wanneer de fabrikant een commerciële garantie van “duurzaamheid” geeft voor een bepaald consumptiegoed, dan is de fabrikant ten opzichte van de consument rechtstreeks aansprakelijk voor de gehele duur van de commerciële garantie.

Een uitzonderingsregeling voor de verkoop van levende dieren

Als je dieren verkoopt, moet je hier vandaag al twee jaar garantie op geven. De wetgever heeft er echter voor gekozen om voor dieren andere, specifieke garantieregels op te stellen. Tot op het moment dat die er zijn, zal je de huidige garantiewetgeving moeten respecteren. De nieuwe regels die van toepassing zullen zijn vanaf 1 juni 2022 op consumptiegoederen – bv. de verlengde “omkering van de bewijslast” – zullen dus niet van toepassing zijn op de verkoop van dieren!

Op dit moment is die specifieke regelgeving echter nog niet bekend.