Regelgeving bij werkplekleren
Voor de verschillende vormen van werkplekleren gelden verschillende regelgevende kaders en sociale verplichtingen. De onderwijsinstelling waar je mee samenwerkt gaat je in deze zaken kunnen adviseren.
We voorzien hier de informatie voor de:
- Alternerende opleidingen (duaal leren, leertijd en DBSO)
- Stages
- Overige vormen van samenwerking: bedrijfsbezoeken en praktijklessen
-
Alternerende opleidingen
Het Departement Werk en Sociale Economie voorziet handige infofiches voor ondernemingen over verschillende thema’s bij alternerende opleidingen (duaal leren, leertijd en DBSO). Deze gaan onder andere over de leervergoeding, vakantieregeling, maar ook over arbeidsongeschiktheid, schorsing en beëindiging van een overeenkomst.
Hier voorzien we een overzicht per overeenkomst met de belangrijkste verplichtingen en links naar meer informatie.
| Overeenkomst van Alternerende Opleiding (OAO) | Stageovereenkomst Alternerende Opleiding (SAO) | Deeltijds Arbeidsovereenkomst (DA) | |
|---|---|---|---|
| Welk onderwijssysteem? | De OAO kan van toepassing zijn bij opleidingen in duaal leren, en in Leertijd en DBSO. | De SAO is enkel van toepassing bij opleidingen in het duaal leren. | De DA is met name van toepassing bij opleidingen in DBSO, en bij de Leertijd in mindere mate. Ook bij duaal leren in de social profit is een DA mogelijk. |
| Leervergoeding of loon? | Er geldt een leervergoeding van min 471,50 euro tot max 560,90 euro per maand. | De SAO is onbezoldigd. | Loon is volgens de CAO en enkel voor de opleidingsuren op de werkplek. |
| Uren op de werkplek (gemiddeld) | ≥20 uur per week | <20 uur per week |
Voor Leertijd en DBSO:
Voor alle drie de onderwijssystemen:
|
| Sociale verplichtingen |
|
|
|
| Arbeidswetgeving | De arbeidswetgeving is van toepassing met extra aandacht voor jeugdige werknemers. Voor <18 gelden specifieke regels rond arbeidsduur, overwerk, werken op feestdagen en nachtarbeid. Voor leerlingen van 18+ geldt de gewone arbeidswetgeving. |
||
| Vakantiedagen |
|
|
Betaalde vakantiedagen op basis van gepresteerde dagen in het vorige kalenderjaar. |
-
Stages en overige vormen van samenwerking met opleidingsinstellingen
De belangrijkste bron hier is de Omzendbrief Leerlingenstages, observatieactiviteiten en praktijklessen van Onderwijs Vlaanderen. Deze geeft informatie over welzijnswetgeving, arbeidswetgeving en aansprakelijkheid - gecategoriseerd voor stages, bedrijfsbezoeken (observatieactiviteiten) en praktijklessen.
We lichten de meest relevante wetgeving kort toe.
Stages
-
RSZ
Onbezoldigde stages zijn niet onderworpen aan de RSZ. Maar er moet voor de stagiairs wel een Dimona met een nieuw gecreëerd type "STG" uitgevoerd worden. Het gaat om een verrijkte Dimona waarbij een aantal extra gegevens moeten meegegeven worden. Uitgebreide informatie vind je op de website van de FOD Sociale Zekerheid
-
Welzijn
Jij als stagegever moet een risicoanalyse maken en bijbehorende preventiemaatregelen nemen. Als er gezondheidstoezicht nodig is, moet je de stagiair en de onderwijsinstelling een werkpostfiche bezorgen.
-
Arbeidswetgeving
Voor de arbeidswetgeving zijn stagiairs te beschouwen als gelijkgestelde werknemers. De arbeidswetgeving is van toepassing met extra aandacht voor jeugdige werknemers.
Het arbeidsreglement en de CAO gelden voor zover de bepalingen relevant zijn – dus bijvoorbeeld wél met betrekking tot beschermingsmaatregelen, maar niet tot loon (aangezien de stages onbetaald zijn).
Voor <18 gelden specifieke regels rond arbeidsduur, overwerk, werken op feestdagen en nachtarbeid. Voor 18+ geldt de gewone arbeidswetgeving.
-
Aansprakelijkheid en arbeidsongevallen
Aansprakelijkheid van een stagiair is gelijk aan die van een gewone werknemer. De werkgever is aansprakelijk voor de fouten van zijn werknemers, en daarom sta je als werkgever in voor de schade die een stagiair veroorzaakt. Bij opzet, een zware fout en veel voorkomende lichte fout kan je de schade verhalen op de stagiair door een regresvordering.
De onderwijsinstelling is wettelijk verplicht om een arbeidsongevallenverzekering af te sluiten voor zijn stagiairs, en staat dus in voor de kosten van lichamelijk letsel op of op weg naar de stageplaats.
Overige vormen van samenwerking met opleidingsinstellingen
Voor de overige vormen zijn enkel een aantal punten van de welzijnswetgeving en aansprakelijkheid uit de Omzendbrief Leerlingenstages, observatieactiviteiten en praktijklessen van Onderwijs Vlaanderen relevant voor die vormen waarbij je lerenden op je werkvloer ontvangt.
Bedrijfsbezoek (observatieactiviteit)
-
Welzijnswetgeving: De leerlingen/studenten/cursisten en de begeleidende leraren/docenten zijn bezoekers. Dat betekent dat ze de instructies van de onderneming moeten volgen en het bezoekersreglement naleven. Op basis van je standaard risicoanalyse zullen de lerenden bijvoorbeeld de persoonlijke beschermingsmiddelen moeten dragen die je aan bezoekers ter beschikking stelt. Daarnaast moet je ze informeren over de risico’s in het bedrijf en over de noodprocedures en evacuatiewegen.
-
Aansprakelijkheid: Je bent aansprakelijk voor eventuele schade die veroorzaakt wordt door de infrastructuur van je onderneming - of door zaken die aan de bezoekende leerlingen of leraren worden ter beschikking gesteld (bijvoorbeeld als je geen of gebrekkige persoonlijke beschermingsmiddelen aanbiedt terwijl die verplicht zijn).
Praktijklessen op locatie
Hierbij ligt de verantwoordelijkheid met name bij de onderwijsinstellingen. Zij zullen waarschijnlijk een beroep doen op je risicoanalyse. De onderwijsinstelling is verantwoordelijk voor het geven van de les op locatie, maar die kan ook door de ondernemer of een medewerker worden gegeven.
- Welzijnswetgeving: De leerlingen/studenten/cursisten die op locatie een praktijkles gaan volgen vallen onder de welzijnswetgeving. De onderwijsinstelling zal daarvoor over een risicoanalyse moeten beschikken. Hiervoor zullen ze meestal gebruik maken van de risicoanalyse van het bedrijf. De onderwijsinstelling is er verantwoordelijk voor dat de preventiemaatregelen worden genomen, zoals de verplichting voor de leerlingen om persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen.
- Aansprakelijkheid: De aansprakelijkheid is afhankelijk van de specifieke aanwezigheid en betrokkenheid van het personeel van de onderwijsinstelling, voor instructie en toezicht. Samengevat is het zo dat degene die de les geeft en het toezicht op de lerenden uitoefent aansprakelijk is. Dus als jij of je medewerkers de les geven, draag jij de aansprakelijkheid.
Partners:
