Ondanks de coronacrisis startten toch nog 46.875 Vlamingen en 7.752 Brusselaars een eigen zaak tijdens de eerste 9 maanden van dit jaar. Dat blijkt uit cijfers die UNIZO bij Graydon opvroeg. "Dat wijst op lef, durf en motivatie. De wil/drang om te ondernemen is groter dan de angst om te falen, zélfs in tijden van crisis.", benadrukt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO.

Aantal starters in Vlaanderen, vergelijking 2020/2019

Starters Vlaanderen
Aantal starters in Brussel, vergelijking 2020/2019Starters Brussel
   
Specifiek in Vlaanderen zien we een eerste, relatief lichte daling van het aantal starters (in vergelijking met vorig jaar) in maart, het begin van de coronacrisis. In april zien we de sterkste daling, vergeleken met vorig jaar, en ook de maand mei toont zich duidelijk ongunstig ten opzichte van dezelfde maand in 2010. Maar in juni, juli en augustus doet zich iets opmerkelijks voor: een aanzienlijk toename van het aantal starters, vergeleken met dezelfde maanden vorig jaar. Enkel vrij beperkte minscore in september zorgt ervoor dat het totaal aantal starters dit jaar, tot en met september, amper 2% lager ligt dan vorig jaar. Heel opmerkelijk.
 
Kandidaat-starters laten zich niet afschrikken!
 
Ondanks de coronacrisis waren en blijven er toch nog altijd duizenden mensen die de sprong waagden naar het zelfstandig ondernemerschap, stelt UNIZO vast. Dat wijst op lef, durf en motivatie. De wil/drang om te ondernemen is groter dan de angst om te falen, zélfs in tijden van crisis. "Als we kijken naar de maanden april en mei, met de grootste terugval van het aantal starters in vergelijking tot dezelfde maanden vorig jaar, dan is die terugval logisch te verklaren door de omstandigheden van het moment", zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO. "De ware toedracht van de crisis dringt volop door, en er komt op dat ogenblik bovendien een lockdown, waarbij heel veel bedrijven de deuren moeten sluiten en dus heel veel starters, ook als de dat zouden willen, gewoonweg niet kunnen of mogen starten. Maar ondanks dat alles  zien we dat er zelfs in de maand april nog altijd 4.016 starters de sprong wagen en 3.561 in mei, alleen al in Vlaanderen."

Een deel zal wellicht te maken hebben met het feit dat hier ook starters tussen zitten die net voor de corona-crisis al alle voorbereidingen hadden getroffen, maar dit kan nooit de volledige verklaring zijn voor dit hoge cijfer. Voor een aantal starters kan de huidige crisis overigens net een trigger geweest zijn om nu effectief concreet werk te maken van die lang gekoesterde ondernemersdroom, die ze voordien misschien altijd maar voor zich uitschoven. Zeker tijdens de lockdown zaten heel veel mensen thuis, met veel tijd om na te denken over hun persoonlijke situatie, over hun carrière-keuzes tot dan toe, en om alles op een rijtje te zetten. Voor bepaalde kandidaat-ondernemers ontstond daardoor ‘het momentum’ om, bijvoorbeeld, van hun hobby hun beroep te maken, van hun bijberoep hun hoofdberoep. Factoren die ook kunnen hebben meegespeeld: tijdelijke werkloosheid en de onzekerheid over het al dan niet kunnen terugkeren…

Na de lockdown krijgt het aantal starters een extra boost!

Hoe groot de motivatie om voor eigen rekening te starten wel kan zijn bij volbloed ondernemers, zien we in juni, juli en augustus, waar zich in Vlaanderen duidelijk een massale inhaalbeweging voltrekt, met kandidaat-starters die het einde van de lockdown hebben afgewacht om, wellicht iets later op het jaar dan ze initieel hadden voorzien, alsnog hun eigen bedrijf(je) op te richten. De daling die we opnieuw zien in september(vergeleken met vorig jaar) is al bij al heel beperkt voor Vlaanderen, waardoor je hier nog altijd niet van een nieuwe negatieve trend kan spreken. Gezien de omstandigheden ligt het aantal zelfstandigen ook in september nog altijd behoorlijk hoog.

Bijna evenveel Vlaamse starters in eerste 9 maanden van 2020 dan in dezelfde periode vorig jaar

"Bijzonder straf is dat er per saldo in Vlaanderen, in de eerste negen maanden van dit jaar, quasi evenveel starters de sprong hebben gewaagd als vorig jaar, toen er nog geen sprake was van een crisis en de economie nog goed draaide", merkt Danny Van Assche van UNIZO op. "Het mag duidelijk zijn dat wie echt ondernemersbloed heeft zich niet door een crisis, zelfs niet van dit formaat, laat afschrikken."

Brussel scoort qua startersevolutie iets minder maar beperkt de schade

Zoals we in de tabel voor het Brussels Hoofdstedelijk gewest kunnen zien, liggen de starterscijfers daar wat minder gunstig. De cijfers voor de maanden januari en februari geven hier een al wat minder gunstige tendens aan, maar al landt Brussel in de eerste negen maanden van het jaar toch nog op een al bij al beperkte terugval met een kleine 15% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Starters per sector

Bekijken we de evolutie van het aantal starters per sector (voor Vlaanderen), dan zien we dat de detailhandel blijft stijgen. Maar ook het aantal starters in de vrije beroepen en groothandel gaat er op vooruit. (De grote groep starters onder de noemer ‘geen’ info heeft te maken met het recente karakter van de cijfers, waardoor nog niet alle details over de starters in 2020 beschikbaar zijn. Bij ‘geen info’ in de kolom 2019 gaat het om het aantal dat in september 2019 onder die noemer bekend stond (om de vergelijking met september 2020 correct te houden. Uit ervaring met oudere cijfers weten we dat het nadien onderbrengen van deze ‘geen info’-starters bij hun respectievelijke sectoren geen grote verschuivingen teweegbrengt in de aandelen en evoluties per sector).
Starters per sector

Starters volgens leeftijd

De gemiddelde leeftijd van een startende zelfstandige in België (en de gewesten) is 36 jaar. Kijken we naar de verdeling over verschillende leeftijdscategorieën, dan was in 2019 34,5% van alle starters in Vlaanderen niet ouder dan 29 jaar. In Brussel gaat het om een aandeel van 36,6%.
12,0% van de Vlaamse starters is ouder dan 50 jaar en de overige helft (53,5%) heeft een leeftijd tussen de 30 en 50 jaar. In Brussel is dit respectievelijk 8,9% en 54,5%.

Starters per leeftijdscategorie in Vlaanderen 2019
Starters per leeftijd VlaanderenStarters per leeftijdscategorie in Brussel 2019
Starters per leeftijd Brussel

 

Logo met VLAIO
Meer weten? Contacteer UNIZO-woordvoerder Filip Horemans
M 0478/22 37 51 – E filip.horemans@unizo.be