UNIZO verwelkomt het initiatief van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding, Wouter Beke, om tegen 2024 2.500 nieuwe plaatsen met inkomenstarief te creëren in de kinderopvang. "Voldoende en betaalbare kinderopvang is cruciaal om zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen en te houden, en om de combinatie arbeid/gezin - ook bij zelfstandige ondernemers - beter georganiseerd te krijgen", zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO. "Dit geeft onze ambitie om iedereen, dus ook kwetsbare mensen, alleenstaande ouders..., opnieuw aan boord te krijgen een substantieel duwtje in de rug."

"De subsidies gaan dit keer wel voor het overgrote deel naar 'nieuwe' plaatsen, hetzij in bestaande creches die al gesubsidieerd en dus inkomensgerelateerd werken, hetzij naar nieuwe, nog op te starten locaties", stelt Evelien Louwyck, adviseur Kinderopvang bij UNIZO, vast. "Dat betekent dat de meeste zelfstandige ondernemers in de kinderopvang, die momenteel zonder subsidies werken, hier niet voor in aanmerking komen. Waardoor ze ook niet kunnen omschakelen naar een inkomensgerelateerd aanbod."

Veel ondernemers in de niet gesubsidieerde kinderopvang zitten momenteel in zwaar weer. Zo moeten ze noodgedwongen hogere tarieven aanrekenen dan de gesubsidieerde initiatieven om financieel rond te komen, wat ze niet altijd uitgelegd krijgen aan ouders en wat ook hun concurrentiepositie verzwakt. Door de druk om hun kosten onder controle te houden, kunnen ze ook onmogelijk dezelfde loonbarema's hanteren als de gesubsidieerde kinderopvang, wat het bijzonder moeilijk maakt om gemotiveerde medewerkers te vinden en te houden. Sommige zelfstandige kinderopvanginitiatieven kiezen er bewust voor om niet gesubsidieerd of inkomensgerelateerd te werken. "Maar dat gaat om een kleine minderheid", benadrukt Evelien Louwyck."De overgrote meerderheid wil wel degelijk in het gesubsideerd systeem stappen. Velen zien het zelfs als de enige manier om het nog op langere termijn vol te houden."

In oktober vorig jaar lanceerde de Vlaamse overheid nog een 'omschakelingsoproep', met bijhorende subsidiebudget, specifiek voor bestaande organisatoren van kinderopvang die naar het inkomensgerelateerd systeem wilden overstappen. "Een zeer goed initiatief dat we met veel waardering hebben onthaald", aldus nog Evelien Louwyck, "Alleen ging het in dit geval om een oproep en budget voor 462 plaatsen. Dus een stuk minder dan het aantal dat vandaag wordt aangekondigd. Vanuit een korte termijnperspectief begrijpen we de redenering wel die hier achter zit: 'extra overheidsmiddelen ter ondersteuning van bestaande kinderopvang leveren niet onmiddellijk extra opvangplaatsen op. Maar op wat langere termijn kan zo'n investering wel degelijk gigantisch renderen, door het behoud - of de redding - van veel bestaande, niet gesubsidieerde plaatsen die op korte en middellange termijn dreigen te verdwijnen, omdat de ondernemers het niet meer trekken en alsmaar vaker aangeven er stilaan te willen mee stoppen."

De concrete cijfers spreken boekdelen over wat hier op het spel staat. Zo wordt momenteel alleen al in Vlaanderen 23,6% of bijna een kwart van alle kinderopvangplaatsen aangeboden door ondernemers die daar slecht heel beperkte of geen subsidies voor krijgen. Het gaat in totaal om 20.804 plaatsen. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt 2173 niet gesubsidieerde Nederlandstalige opvangplaatsen, goed voor 31,2% van alle Nederlandstalige kinderopvangplaatsen in het gewest. (De gesubsidieerde Nederlandstalige kinderopvang wordt door de Vlaamse Gemeenschap gefinancierd).

"De vandaag door minister Beke aangekondigde creatie van 2.500 bijkomende, inkomensgerelateerde kinderopvangplaatsen, is bijzonder belangrijk en waardevol", erkennen Danny Van Assche en Evelien Louwyck. "Als we evenwel willen vermijden dat deze vooruitgang op termijn teniet wordt gedaan door het verdwijnen van bestaande, niet gesubsidieerde opvangplaatsen bij zelfstandige ondernemers, zullen ook op dat front nog extra inspanningen nodig zijn."

Meer weten? Contacteer UNIZO-woordvoerder Filip Horemans,
M 0478/22.37.51 - E filip.horemans@unizo.be