Zo beschermen nieuwe regels je tegen oneerlijke marktpraktijken in de voedselvoorzieningsketen

Over welke oneerlijke marktpraktijken gaat het precies? 

Er is een zwarte lijst vastgelegd. Als er zich één van de omstandigheden voordoet die op die zwarte lijst staan, dan is er volgens de wet steeds sprake van een verboden oneerlijke marktpraktijken. Het gaat over deze omstandigheden:

• betalingstermijn van maximaal dertig dagen voor zowel bederfelijke als niet-bederfelijke landbouw- en voedingsproducten
• annuleringstermijn korter dan dertig dagen voor landbouw- en voedingsproducten
• eenzijdige wijziging van essentiële voorwaarden van de leveringsovereenkomst
• betalingsverzoeken die geen verband houden met de verkoop van landbouw- en voedingsproducten van de leverancier
• de afwenteling van kosten van verlies of bederf van landbouw- en voedingsproducten bij afnemer op de leverancier
• de weigering van de schriftelijke bevestiging van de voorwaarden van de leveringsovereenkomst
• het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van bedrijfsgeheimen
• het dreigen met vergeldingsmaatregelen
• een vergoeding eisen voor de kosten voor het onderzoeken van klachten van klanten aan de afnemer, niet toerekenbaar aan leverancier

Daarnaast is er een grijze lijst met marktpraktijken. Ook deze omstandigheden worden als oneerlijk beschouwd, tenzij je eerder op 'duidelijke en ondubbelzinnige wijze' iets anders bent overeengekomen in de leveringsovereenkomst of in een daaropvolgende overeenkomst tussen jou en je leverancier of afnemer.

• het retourneren van onverkochte producten zonder enige vergoeding
• een vergoeding voor opslag, uitstalling, opname of aanbieding
• het (mede)financieren van kosten van promotieacties op producten
• het vragen dat leverancier betaalt voor reclamekosten en/of marketingkosten voor de landbouw- en voedingsproducten
• het vragen om betaling van personeel dat voor de inrichting van ruimten bestemd voor verkoop van producten van de leverancier wordt gebruikt

Wat vindt UNIZO hiervan? 

• Gezien UNIZO tal van sectoren actief in de voedselvoorzieningsketen telt, zijn wij tevreden met de nieuwe wetgeving. Die zal je als ondernemer in de voedselvoorzieningsketen verder beschermen tegen misbruiken van economische machtspositie door bepaalde spelers.
• Een verhoging van de omzettingsdrempel had nog meer kmo’s deze bescherming kunnen bieden. Toch is UNIZO tevreden dat de regering via deze omzetting (en het gekozen toepassingsgebied) specifiek de kaart trekt van de landbouwers en en kmo’s. Zij zijn degene die de bescherming het meeste verdienen en ook effectief nodig hebben;
• Hoewel deze wetgeving een extra beschermingsmiddel uitmaakt, blijft wel het gegeven dat je als ondernemer die een machtsmisbruik ervaart misschien niet durft optreden. Dat komt vooral uit angst omdat anonimiteit niet kan worden gegarandeerd en je misschien vreest om een contract kwijt te spelen (fear factor). Daarom is het voor ons belangrijk dat de economische inspectie niet alleen de anonimiteit kan garanderen bij klachten, maar ook zelf ambtshalve onderzoek doet om misbruik van bepaalde grote spelers op de vingers te tikken. 
• Deze nieuwe wetgeving is een belangrijke stok achter de deur in de strijd tegen oneerlijke marktpraktijken door een machtsonevenwicht tussen partijen. Dat neemt niet weg dat UNIZO ook nog steeds voorstander is van het Ketenoverleg en de bemiddelingsrol die dit overleg kan spelen, in geval van ter discussie staande praktijken in de voedselsector.