UNIZO wil afstappen van automatische loonindexering en vraagt maatregelen om energiefactuur te drukken 

De sterke stijging van de energieprijzen treft alle ondernemingen in alle sectoren van de economie, zo blijkt uit een studie die de Nationale Bank van België voerde op de vraag van de federale regering. De rode draad is dat de marges van de ondernemingen een neerwaartse tendens dreigen te vertonen als gevolg van de energieschok en de stijging van de loonkosten die daaruit voortvloeit. UNIZO heeft voorstellen klaar om deze kostenstijgingen op te vangen. De ondernemersorganisatie vraagt een aanpassing van de automatische loonindexering voor bedrijven die het moeilijk hebben en wil op korte termijn eindelijk maatregelen zien die de energiefactuur van de bedrijven aanpakt. 

Bedrijven lijden onder de stijgende energieprijzen en loonkosten. Op basis van bedrijfsgegevens uit het verleden blijkt uit de studie dat de bedrijven gemiddeld 60% van kostenstijgingen konden doorschuiven naar hun klanten. Deze ‘pass-through’ verschilt per bedrijfstak en is hoger voor grote dan voor kleine ondernemingen.

“Het zijn vooral de kmo’s die het zwaarst getroffen worden”, stelt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO. “Zij kunnen de stijgende kosten minder goed doorrekenen dan de grote bedrijven. En eigenlijk zijn de resultaten al wat gedateerd, want men baseert zich op gegevens uit het verleden. In de huidige omstandigheden, waarbij de prijsstijgingen dermate groot zijn, is het doorrekenen nog moeilijker zo niet onmogelijk geworden. Alle cijfers duiden op zeer zwaar weer in 2022. De marges staan onder grote druk.”

 

Naast energieschok ook stijgende loonkost 

Via de automatische indexering heeft deze prijsstijging ook een effect op de lonen. Vooral arbeidsintensieve bedrijfstakken worden nu getroffen, zo blijkt uit de studie. Danny Van Assche: “Geen enkel bedrijf ontspringt de dans, want de energieschok zorgt ook voor een loonschok die het zwaarst weegt in arbeidsintensieve sectoren, dus ook in de dienstensector. Dat is geen grote energieverbruiker, maar ze hebben wel sterk te lijden onder de stijgende lonen.” 

Volgens de laatste vooruitzichten van het Federaal Planbureau zullen de brutolonen in paritair comité 200 met 7,1% stijgen in januari 2023. Dat is bijna dubbel zoveel als in januari 2022, toen de indexatie ook al historisch hoog was met 3,6%. Het gaat dus om meer dan 10% op twee jaar. Ter vergelijking: dat is ongeveer evenveel als in de hele periode 2013-2021. Bovendien volgt 43% van de werknemers in de privé het spilindexmechanisme. Bij die werkgevers stegen de loonkosten reeds.
 

UNIZO vraagt aanpassing loonindexering en wil energiemaatregelen 

UNIZO stelt een aanpassing van de automatische loonindexering voor om bedrijven die het moeilijk hebben te helpen. Daarnaast vraagt de ondernemersorganisatie om eindelijk de energiekosten voor de bedrijven te verlagen. 

Danny Van Assche: “Uitzonderlijke situaties vragen uitzonderlijke maatregelen. Het voortbestaan van de bedrijven komt in gevaar. Een algemeen uitstel van de automatische indexering of een sociaal gecorrigeerde indexsprong is wenselijk maar blijkbaar onbespreekbaar. Wel, dan moet er een tijdelijke kaderregeling komen die ondernemingen toelaat om indien nodig de automatische indexering niet toe te passen.”

Dit systeem laat toe om te differentiëren tussen ondernemingen die zwaar getroffen worden en ondernemingen die het ondanks de crisis goed doen. Individuele ondernemingen die kunnen aantonen dat ze het moeilijk hebben op basis van objectieve criteria die wettelijk worden vastgelegd, worden dan vrijgesteld van de indexaanpassingen een ‘opting-out’ systeem. 

Het energieprobleem moet vooral op Europees vlak opgelost worden met een gecoördineerde aanpak voor een gezamenlijk aankoopbeleid en het eventueel invoeren van plafondprijzen. "Maar ook de federale en de Vlaamse regering kunnen een bijdrage leveren om de energiefactuur voor ondernemers haalbaar te maken door de accijnzen af te schaffen", besluit Danny Van Assche. 

Meer weten? 

Contacteer UNIZO-woordvoerder Gerrit Budts
M 0479/73 28 93 - E-mail: gerrit.budts@unizo.be