Verbazingwekkend. We nemen geen nieuwe maatregelen, want het is nog niet precair.
'Als er tegen eind oktober nog geen druppel regen gevallen is, dan wordt de situatie wel zeer acuut’, is een uitspraak die veel ondernemers zorgen baart.

Hopen op burgerzin en verantwoordelijkheidszin om het gebruik van water laag te houden lijkt ons alvast een risicovolle strategie. Reacties op stemmen op sociale media leiden niet tot een rotsvast vertrouwen in de burgerzin. Je kan dat gedrag wel sturen door aan te kondigen dat de prijs van water met 20% zal stijgen in de toekomst, zoals de watermaatschappijen deden, maar er zijn toch een aantal elementen die vragen doen rijzen?  Is het logisch dat juist die watermaatschappijen die de prijs willen laten stijgen, vandaag ook in de droogtecommissie zetelen en dus baat hebben bij een tekort? Want schaarste leidt tot prijsstijgingen, nietwaar?

61 miljoen kubieke meter water

In 2019 ging nog steeds 61 miljoen kubieke meter water of 167 miljoen liter water per dag verloren door lekkende leidingen. 20% van ons drinkwater loopt weg via lekken in publieke leidingen. De kost van het totale waterverlies wordt geraamd op 36 miljoen euro in 2019 (bron: vilt). Dat water ging verloren bij een belangrijk deel van de experten in de droogtecommissie.

De helft van ons particulier drinkwaterverbruik is voor toepassingen waar dit ook met regenwater is op te lossen (bv: wasmachine, toilet en de tuin). Mits extra behandeling kan het ook voor douchen gebruikt worden. Investeer je in nabehandeling, kan er zelfs tot 85% gerecupereerd worden. We moeten dan ook de wet aanpassen, want het mag nog niet. Er bestaan al innovatieve producten op het niveau van huishoudens (cfr. Hydraloop), maar dat valt niet collectief aan te pakken. We zetten steeds in op het individu met subsidies en kaders. Die blijken dan steeds onder druk te komen staan en te wijzigen tijdens het spel. Algehele ontevredenheid is het resultaat en zet niet aan tot investeren.

"Het individuele initiatief om water te besparen ondersteunen lijkt sympathiek, maar hoe structureel is deze oplossing?"

Efficiënt lijkt het ons allemaal niet. De wereld van gisteren is die van het verleden en voor vandaag en morgen hebben we een ambitieuze en alomvattende aanpak nodig. Verbinden, overstijgen van grenzen, maar vooral gerichte investeringen die het probleem oplossen voor velen en niet voor de enkeling. Het individuele initiatief om water te besparen ondersteunen lijkt sympathiek, maar hoe structureel is deze oplossing? Waterputten bij grondige renovatie is de recentste in deze lijn, maar stedelijke omgevingen hebben al een uitzondering nodig. Met 35% van de Vlamingen die in de stad wonen en 32% in de stadsrand, lijken meer mensen in aanmerking te komen voor de uitzondering dan de regel. Daarenboven moeten we nog wachten op de grondige renovatie van al die panden.

De impact op onze ondernemers

Vandaag worden ondernemers al geconfronteerd met de watertoets. Overstromingsgevoelige gebieden zijn uitgesloten voor een economische activiteit. Kijk eens over de grens. In Nederland zetten ze in zo’n gebieden de gebouwen op palen en worden ondergrondse garages in mum van tijd omgevormd tot waterbassins om het water op te vangen en nadien te laten gebruiken door de bedrijven: creativiteit heet zoiets maar vooral doordacht gebruik van de beschikbare ruimtes. Daar kunnen we nog wat van leren. Laat ons hopen dat we morgen ook geen watertoets moeten toepassen zodat ondernemen wordt uitgesloten op plaatsen waar er te weinig water beschikbaar is. Voor heel wat ondernemingen is werken zonder water onmogelijk. Heel wat bedrijven kijken en investeren nu al in het reduceren van watergebruik of de mogelijkheden van het hergebruiken van water. Laat ons deze voorbeelden delen en verder aanmoedigen. Zocht de Vlaamse regering nog een uitdagend project?

Tekst: Stephane Vanden Broeck