Startersatlas UNIZO, Graydon en UCM: aantal starters status quo in coronajaar 2020. Sterkste groei in e-commerce en bouw, grootste daling in recreatie, vervoer en horeca.

UNIZO en Federatie Vrije Beroepen vragen extra aandacht voor de zelfstandige zorgverstrekkers.

In 2020 werden in België 106.788 nieuwe eenmanszaken en vennootschappen opgericht. In vergelijking met 2019 is dat een stijging van 0,64%, een status quo dus, waarmee de groeicurve van de voorbije jaren wel is afgevlakt. Positief is wel dat het starten van een onderneming, ondanks de coronacrisis, niet is stilgevallen.

De status quo van het aantal starters in België is wel te danken aan het groot aantal starters in Vlaanderen. In het Brussels Gewest lanceerden 11.273 personen een eigen zaak, dat is 11,16% minder dan het jaar voordien.

Desondanks vertonen de Brusselse cijfers belangrijke positieve verschillen ten opzichte van de federale cijfers. In Brussel valt vooral de sterke stijging op van de vrije beroepen in de zorgsector. Op Belgisch niveau namen die toe met 7,29% (tabel 24) in het Brussels Gewest met 9,81 (tabel 27). De zorgberoepen scoren ook hoog in de top 25 van de starters : het aantal zelfstandige verpleegkundigen nam in 2020 toe met 131 starters tot 723, een stijging van 18,1%. Het aantal huisartsen groeide in dezelfde periode met 179 tot 1338, een stijging met 13,4 %.

Er kwamen 276 therapeuten (ambulante revalidatie waaronder kinesitherapeuten, logopedisten en ergotherapeuten +14,9%),  108 psychologen (en andere activiteiten in de geestelijke gezondheidszorg +10,2%) en 154 tandartsen (+9,8%) bij in 2020.

Samen met Brupartners Zelfstandige Ondernemers stelden UNIZO en FVB een advies op met de aandachtspunten voor de ondersteuning van de zelfstandige zorgverstrekkers. Daarin bepleiten ze meer aandacht aan aspecten van bedrijfseconomie in de opleiding. Ook het parkeer- en mobiliteitsbeleid moet oplossingen bieden voor de specifieke behoeften van deze beroepsgroep ruimte bieden voor deze en aan de uitoefening van het beroep als zelfstandige. Ook de ondersteuning van de multidisciplinaire samenwerking tussen zorgverstrekkers en de afstemming van de digitale infrastructuur op de behoeften van zowel de zorgverstrekkers als de patiënten zijn in het Brussels Gewest belangrijk.

In de andere sectoren zijn op Belgisch niveau de bouw (4,5%), de vrije beroepen (5,1%) en de detailhandel (3,5%) de sterkste groeiers. Deze sectoren scoorden in Brussel niet zo sterk (behalve dan de vrije beroepen), maar noteerden ook een stijging van het aantal ondernemers: respectievelijk met 2,22% in de bouw en 1.25% in de detailhandel.

Ook nam het aantal webshops toe met 37,7% en was het daarmee de vijfde belangrijkste sector in de top 25 van de activiteiten met sterkste nettogroei in het Brussels gewest. In die top 5 staan eerst de adviesbureau’s op vlak van bedrijfsvoering, de advocatuur en de computerconsultancy-activiteiten.

Dat in het Brussels Gewest 11,16% zelfstandigen minder dan het jaar voordien, met een eigen zaak startten, is mogelijks te verklaren door het relatief groot aandeel buitenlandse starters in Brussel. Meer dan 60% van de Brusselse starters had niet de Belgische nationaliteit in 2019. Het valt niet uit te sluiten dat juist deze groep zijn of haar ondernemersplannen heeft moeten schrappen of uitstellen, omwille van de reisbeperkingen in 2020. Een mogelijke andere, niet-coronagerelateerde reden is het verschil in de vestigingsregelgeving tussen Brussel en Vlaanderen. Een attest ‘bedrijfsbeheer’ is in Brussel (nog altijd) verplicht en niet (meer) in Vlaanderen. Het zou kunnen dat daardoor een aantal kandidaat-starters zonder attest bedrijfsbeheer naar Vlaams-Brabant zijn uitgeweken.

Het volledige advies vindt u hier. 

De volledige startersatlas 2020 vindt u hier.