We hebben geen nood aan een premier die weerman speelt en als hij dan toch 10 barre winters voorspelt, verwachten onze ondernemers dat er ook plannen klaar liggen over hoe het beleid dit gaat aanpakken. Vandaag zien en horen we niets concreets terwijl we al maanden het signaal geven dat deze prijzen onhoudbaar zijn voor vele kleine zelfstandigen. Een slager die zijn energiefactuur drie keer omhoog ziet gaan, een warme bakker die nu al aangeeft dat hij het einde van het jaar niet zal halen en een kleine supermarktuitbater die zijn energiefactuur ziet stijgen van €4.000 naar €14.000 per maand zijn enkele concrete voorbeelden van signalen die ons de voorbije dagen bereikten.

Daarom vragen we met UNIZO dat de overheid zéér dringend met een plan komt voor de kleine zelfstandigen en KMO’s. Ik herhaal hierbij nog eens wat wij eisen voor onze ondernemers:

Op Europees niveau:

  • Samenaankoop van aardgas en gasprijs plafonneren cfr corona & vaccins
  • Werk maken van een eigen energievoorziening op Europees niveau door de troeven binnen Europa ten volle uit te spelen. Zonneparken in Zuid-Europa en Windparken in Noord-Europa en van daaruit een netwerk opzetten binnen gans Europa.

Op federaal niveau:

  • De bijzondere accijns op elektriciteit moet onmiddellijk op het Europees minimum gezet worden.
  • Gerichte steun aan onze bedrijven conform het crisiskader dar de EU in het leven heeft ingeroepen naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne. We zien dat daar in onze buurlanden al gebruikt werd van gemaakt, maar België loopt weer achter.
  • Grijp in in het prijsmechanisme van onze elektriciteit. Dat dit zo gestuurd wordt door aardgas houdt écht geen steek.
  • Maak van de crisis gebruik om de transitie naar duurzame energie te versnellen. Voorzie dus ook een energie-investeringsaftrek van 45,5% voor investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen en duurzame energie door ondernemingen. Dit heeft Nederland al doorgevoerd. We lopen weer achter.

Op Vlaams niveau:

  • Maak nu eindelijk eens werk van de opkuis in de energiefactuur. Haal dus een groter bedrag aan openbaredienstverplichtingen uit de stroomfactuur. Zeker voor kleine bedrijven is dit relevant.
  • We vragen dat er méér geïnvesteerd wordt in warmte- en koudenetten voor KMO-bedrijventerreinen en bebouwde wijken. We lopen daar in Vlaanderen ver achter t.o.v. andere Europese lidstaten.
  • De Vlaamse regering heeft in 2018 een ontwerpdecreet gelanceerd dat bestemmingsneutraliteit voorziet voor hernieuwbare energie. Dit betekent dat de ruimtelijke bestemming van een gebied op zich geen weigeringsgrond meer kan zijn voor bijvoorbeeld inplanting van een windmolen of andere hernieuwbare energie-installaties.

We vragen dus op korte termijn doortastende steunmaatregelen om ondernemers te laten overleven én de transitie naar duurzame energie nog verder aan te moedigen bij onze ondernemers. Ik roep de overheden ook op om deze crisis nu ook als een uitdaging te zien en het lef te hebben écht te gaan investeren in duurzame energieoplossingen en volop de kaart te trekken van energie-onafhankelijkheid. Een positief project waar iedereen vandaag nood aan heeft en onze economie opnieuw zuurstof kan geven.

Tekst: Carl Van Dyck, directeur UNIZO provincie Antwerpen