Waar zitten al die werklozen eigenlijk? Die vraag kreeg ik vorige week van een moedeloze ondernemer die zijn vacatures niet krijgt ingevuld. De realiteit is dat het aantal werklozen historisch laag ligt. Hoe laag ook, hen allemaal aan de slag krijgen is de eerste prioriteit. Een beperking van de werkloosheidsvergoeding in de tijd kan alvast helpen. Maar dat alleen gaat onze arbeidskrapte niet oplossen. Het aantal vacatures ligt namelijk hoger dan het aantal werkzoekenden. Waar ligt dan wel een deel van de oplossing? 

Wel, bij de zogenaamde ‘inactieven’: ze zoeken niet naar werk en krijgen ook geen werkloosheidsuitkering, maar ze zijn wel met bijzonder veel (zeker in vergelijking met andere landen). We hebben het hier vooral over mensen die wel willen en ook kunnen werken, maar die om tal van redenen de weg naar de arbeidsmarkt niet vinden, vervroegd gepensioneerden en arbeidsongeschikten. Bij hen is nog winst te halen. Op voorwaarde dat we ons systeem durven resetten.

De Arbeidsdeal* die de regering vorige week op tafel legde, is daarom een gemiste kans. Ze omvat enkele moderniseringen die goed zijn voor wie werkt. Maar ze mist structurele hervormingen om te activeren wie nog niet werkt. Zo loont het te weinig om te werken, want dan verlies je je uitkering. UNIZO vraagt systemen waarbij je een uitkering kan combineren met een loon. Zoals in Nederland. Daarnaast moeten we af van het alles-of nietssysteem, waarbij je ofwel arbeidsgeschikt bent ofwel -ongeschikt. Zonder gradatie.

Het lijkt wel een aan-uitknop. Hoog tijd om die te vervangen door een dimmer. Alleen zo kunnen we de arbeidskrapte oplossen. Want zoals een arbeidseconoom het treffend omschreef: werklozen zijn de top van de ijsberg, maar er zit nog veel potentieel onder de waterlijn.  

Bart Lodewyckx
Gedelegeerd bestuurder UNIZO Limburg

reageer

* Lees hier wat de Arbeidsdeal van de federale regering specifiek voor u op de werkvloer betekent.