Gisteren stelde gouverneur Pierre Wunsch het jaarverslag van de Nationale Bank voor. En even traditiegetrouw is dat verslag ook min of meer een jaarverslag van de NV België.  Het is een verademend geluid van rationaliteit in deze tijden, die stilaan doordesemd raken door verkiezingsbeloftes.  Er zit heel wat eten en drinken in wat de Nationale Bank zegt, maar ik haal er twee duidelijke en ernstige boodschappen uit.

De eerste is die van de loonkost.  Er wordt nog eens zwart op wit gesteld dat de koopkracht in België het afgelopen jaar is toegenomen.  En geen klein beetje.  We weten dat dit een gemiddelde is; mensen met de laagste lonen gaan dit anders ervaren dan de hogere inkomens.  Maar dat de Belgische koopkracht gevrijwaard werd, dat staat als een paal boven water.  Bedrijven hebben vorig jaar ook deftig geïnvesteerd.  De reden daarvoor moet je niet ver zoeken: door stijgende energieprijzen en loonkosten, is er massaal gekeken naar automatisering en alternatieve energiebronnen.  Samen zorgden de koopkracht en de investeringen er dus voor dat België het in Europa, wat de economische groei betreft, niet zo slecht heeft gedaan.  Geen vuiltje aan de lucht dus?  Toch wel.  Zeer donkere wolken zelfs.  Zowel de koopkracht als de investeringen zijn immers door de bedrijven gefinancierd.  De marges zijn gedaald.  We weten trouwens dat de marges al veel minder hoog waren bij de kmo’s.  We kunnen ons dus zorgen beginnen maken.  Want zonder marges, geen ruimte meer voor innovatie en investeringen, laat staan voor loonstijgingen.  We zien dit trouwens al zeer duidelijk in 2023: onze concurrentiepositie dondert achteruit.  En dat zie je.  We kennen het lijstje ondertussen van de grote spelers als Van Hool, Barry Callebaut, Sappi en zelfs Pfizer waar dit ernstige gevolgen heeft.  De Nationale Bank verwacht wel dat de ons omringende landen hun lonen ook stelselmatig zullen doen stijgen.  We zien dit inderdaad nu reeds gebeuren.  Maar dit gebeurt traag en nooit helemaal volledig.  Integendeel zelfs, met elke nieuwe indexering springen wij weer vooruit.  Voor UNIZO moet er dus echt grondig nagedacht worden over ons systeem van loonvorming.

De tweede boodschap is nog veel pertinenter.  De verkiezingen zouden volgens de opiniepeilers gaan over migratie en koopkracht.  “But it’s the budget, stupid!”.  Onze overheden zijn virtueel failliet.  De tekorten liggen een pak boven de goede oude Maastrichtnorm van 3% van het BBP, terwijl het Europees akkoord van februari aangeeft dat de budgettaire touwtjes strak aangespannen gaan worden.  De NV België moet besparen.  Niet meer of niet minder.  En waar moeten we besparen?  Wel, al zeker niet op infrastructuur, want die investeringen brengen geld op.  Besparen op defensie deden we al tientallen jaren, en lijkt tussen Poetin en Trump door een bijzonder slecht idee.  Besparen dan op justitie en politie, terwijl de drugsbendes onze steden overnemen?  Ik denk het niet.  De olifant in de kamer is dat er bespaard moet worden op onze sociale uitgaven.  Moeten we onze welvaartstaat afbreken?  Nee, verdorie!  We moeten onze welvaartstaat juist robuuster maken voor de toekomst die komt.  Nu al gaat 27 euro van elke 100 euro die we verdienen, naar de sociale zekerheid.  Als we niet ingrijpen worden dit er 30, vooral door stijgende pensioen- en gezondheidszorgkosten.  Willen we een goed pensioen en een goede gezondheidszorg behouden, dan moeten we nu ervoor zorgen dat deze betaalbaar blijft.  Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat wie een pensioen krijgt daar voldoende voor heeft bijgedragen, en wie vervroegd stopt die ook voelt in zijn portemonnée. 

Beste politici, de verkiezingen van 9 juni zullen moeten gaan over hoe jullie onze begroting op orde maken, in de federale én in de deelstaatregeringen.  De verkiezingen zullen gaan over hoe onze bedrijven kunnen werken om meerwaarde en jobs in ons land te blijven verzekeren.  Daarover gaat het.

Nuttig voor jou