Kosten voor Oost-Vlaamse KMO's worden onbeheersbaar

Oost-Vlaanderen, 24/03/2022 - Hoe is het gesteld met de Oost-Vlaamse ondernemingen? Uit de recente KMO-barometer van UNIZO blijkt dat onze KMO’s de toekomst pessimistisch tegemoet zien. Het ondernemersvertrouwen is de afgelopen maand weer sterk gedaald. Net als de gezinnen lijden de ondernemers onder de huidige economische omstandigheden. De onzekerheid door de oorlog in Oekraïne, de stijgende energie- en grondstofprijzen, de hoge loonindexatie en verwachte inflatie wegen als lood. 

Jos Vermeiren, gedelegeerd bestuurder UNIZO Oost-Vlaanderen:De Oost-Vlaamse ondernemingen moeten uit een diep dal kruipen in het post-corona tijdperk. Dat broze herstel wordt nu extra bemoeilijkt door de spectaculaire stijging van de energie- en grondstofprijzen mede als gevolg van het conflict in Oekraïne, de daaruit voortvloeiende torenhoge inflatie en de enorm gestegen kosten van de automatisch geïndexeerde lonen. Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg is, heerst er ook nog een extreme arbeidskrapte. Heel wat ondernemingen komen handen te kort. In de zorg en horeca was het al een gekend fenomeen, maar intussen is elke vacature een knelpuntvacature geworden. Bovenop al deze uitdagingen komen voor onze ondernemingen ook nog de fundamentele transities op vlak van onder meer doorgedreven digitalisering, klimaat en duurzaamheid...” 

Ondernemersvertrouwen vandaag onder nul

Nu met code geel de meeste coronamaatregelen zijn opgeheven, blijft het ondernemersvertrouwen van zelfstandigen en KMO’s onder nul. Ondernemers zijn vooral pessimistisch over hun toekomstige rendabiliteit en de algemene economische toestand.Meer dan 1 op 4 zelfstandigen en KMO's (27%) verwacht ook minder gevulde orderboekjes. 

Jos Vermeiren: "Onze ondernemers zitten in woelig water. Terwijl onze ondernemingen uit coronajaren komen met lagere omzet en winst, stapelen zich ook nu weer andere problemen op: enorme loonindexeringen, uitbetalen van coronacheques, stijgende energiekosten, problemen met levering van materialen en bovendien onvoorzienbare uitval van personeel door de coronacrisis, bovenop de krapte op de arbeidsmarkt. En sinds een maand ook nog de onzekerheid door de oorlog in Oekraïne. Na rampjaar 2020 is de relance geen evidentie in 2022. De overheid heeft al maatregelen genomen om gezinnen te ondersteunen, maar ook bedrijven wachten nog steeds op oplossingen. We roepen daarom op om, naar analogie met de consument, ook de energiekosten voor ondernemingen te verlagen. Voer vandaag de afgesproken, tijdelijke extra arbeidsflexibilisering door zodat onze bedrijven voldoende personeel hebben.

Het grootste probleem voor onze concurrentiepositie dreigt de loonkost te worden. Nu pleiten voor loonsverhogingen en afschaffingen van de loonwet, zoals de vakbond doet, is een onmogelijke opdracht voor KMO’s die vechten om onder de huidige omstandigheden het hoofd boven water te houden. Aan de vakbonden en bevoegde beleidsmakers zeg ik duidelijk: handen af van de loonwet die onze loonkostenhandicap in bedwang moet houden. Zeker nu de hoge inflatie de lonen de hoogte in drijft, getuigt het van een onwaarschijnlijk cynisme om die wet zelfs maar in vraag te durven stellen, laat staan er tegen te betogen, zoals ABVV plant op 24 maart.” 

Enkele ondernemers aan het woord

Stefaan Steegmans, Groep Sales Manager bij Groep Thoen

“Wij staan voor een aantal grote uitdagingen. Ten eerste is er een tekort aan personeel. Er is werkelijk een krapte op alle domeinen. We hebben niet enkel openstaande vacatures voor technische profielen, maar ook voor mensen in de administratie en verkoop. Werknemers worden mobieler en veeleisender in een concurrentiële markt, dus wij moeten ons als aantrekkelijke werkgever profileren. Ten tweede is er de torenhoge inflatie. We hebben de indexatie van 3,58% in januari nog maar net verteerd of de volgende komt er al aan. Ten derde hebben we natuurlijk nog corona. Al bij al viel de impact van de omikrongolf bij ons nog wel mee. Al hebben we langere tijd niet op volle capaciteit kunnen werken omdat er altijd wel iemand ziek was of in quarantaine zat. Maar de meeste mensen, op één collega na, zijn gelukkig vrij snel opnieuw aan de slag gegaan. We zien wel dat onze klanten door het thuiswerk minder kilometers hebben gereden. De wagens stonden meer stil. Het onderhoud werd uitgesteld. Nu de mensen weer naar kantoor of bij klanten gaan, moeten de wagens wel weer op onderhoud komen. Er is nu een piek in de vraag naar onderhoud. Wachttijden van één tot anderhalve maand zijn niet abnormaal. Dat fenomeen doet zich trouwens bij alle dealers voor en we hopen dat we terug in een normalere situatie zullen zitten tegen juni. Ten vierde zien we dat sommige onderdelen niet meer vlot leverbaar zijn. Er was al even een tekort aan chips, waardoor heel wat leveringen werden opgeschort. Alle grote merken zijn hun productie aan het opschorten. De huidige geopolitieke situatie beïnvloedt onrechtstreeks onze activiteiten, maar intussen blijven de vaste kosten hier ook lopen. Groep Thoen zit hierdoor op vlak van leveringen momenteel met 20-30% onder het volume dat we hadden moeten hebben. 

Op de B2B-markt zien we dat veel bedrijven anticiperen door nu al wagens te bestellen, ookal zijn er levertermijnen van één tot anderhalf jaar. Particulieren willen doorgaans niet zo lang wachten op hun auto’s. Zij zullen misschien overwegen om hun auto nog een jaartje langer te houden of om een occasiewagen aan te kopen. Wij zijn nu dus hard op zoek naar goede occasies op de Belgische en internationale markt om ook hen te kunnen blijven beleveren. 

Ondanks al deze uitdagingen blijven onze medewerkers gemotiveerd om elke dag opnieuw het beste van zichzelf te geven om onze klanten te bedienen. We bedanken hen daarvoor.” 
 

Bert Verbauwhede, zaakvoerder bij Veritec uit Zulte

“In het begin van de coronacrisis was het vooral lastig om grote en rendabele werven te vinden. We hadden toen veel meer kleinere klussen met minder rendement. Nu worstelen we vooral met het probleem dat veel leveranciers heel lange leveringstermijnen hebben en geen enkel zicht hebben op wanneer ze kunnen leveren. En dat heeft een grote impact op de planning. We kunnen onze medewerkers niet altijd op pad sturen of optimaal inplannen. We moeten soms projecten uitstellen omdat de onderdelen er niet zijn. Weet dat je sommige werven ook niet om het even wanneer kan opstarten. Wij zijn vooral actief in de industrie en moeten soms wachten tot een bedrijf een collectieve sluiting heeft om aan te slag te kunnen gaan. We doen relightings waarbij we TL-verlichting vervangen door LED-verlichting en daarbij werken we met slimme systemen. Maar de chips die in die slimme systemen zijn ingebouwd, zijn gewoon niet voorhanden. En dan is er nu de oorlog in Oekraïne. In eerste instantie is het een ramp op menselijk vlak en verder is het nog moeilijk om in te schatten wat de economische impact precies zal zijn. We hebben het niet in de hand. Als ondernemer moeten we eens te meer veerkrachtig zijn.”