Volgens een recente bevraging die UNIZO voerde bij ondernemers komt frequente afwezigheid van werknemers door ziekte voor bij een vijfde van de KMO’s.  De ondernemersorganisatie verzet zich tegen het afschaffen van ziektebriefjes, ook bij afwezigheid van één dag. Vorige week dienden Ecolo en Groen een wetsvoorstel in om een werknemer drie keer per jaar geen attest te laten voorleggen voor maximum drie dagen. Een slecht signaal volgens ondernemers.

“Een ziektebriefje is op dit moment de enige stok achter deur om mogelijke fraude tegen te gaan. Zolang er geen alternatief is, is afschaffen geen optie. We pleiten niet voor een verplicht ziektebriefje maar wel tegen het verplicht afschaffen ervan”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. De ondernemersorganisatie vraagt om als preventieve maatregel meer in te zetten op een verzuimbeleid op maat van KMO’s. Ook voor BVAS, de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten, is het zomaar afschaffen van ziektebriefjes geen goed idee. Zij waarschuwen vooral voor het uitstel van consultaties en de mogelijk negatieve gevolgen.

Sinds november vorig jaar zijn ziektebriefjes voor één dag afwezigheid niet meer verplicht in grote bedrijven die meer dan vijftig werknemers tewerk stellen, en dat voor drie maal per jaar. KMO’s kunnen van deze regelgeving afwijken. Daar behoudt de werkgever het recht om een ziektebriefje te vragen bij elke afwezigheid. Federaal minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en ook groen en Ecolo willen echter ook voor KMO’s het ziektebriefje schrappen. "Een slecht idee", zegt ondernemersorganisatie UNIZO.

“We moeten misbruiken en onterechte afwezigheden in ondernemingen kunnen bestrijden”, stelt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Dat heeft voor UNIZO niets te maken met conservatisme, zoals de minister eerder poneerde, of met het krampachtig vasthouden aan het ziektebriefje. Het ziektebriefje is op dit moment ook niet verplicht, het is wel het recht van de werkgever om hier beroep op te doen bij afwezigheid van de werknemer. Bij veel KMO’s heerst er vertrouwen maar we mogen ook niet naïef zijn, er zijn nu eenmaal werknemers die de kantjes ervan aflopen en onterecht op het werk afwezig zijn.”

Uit een bevraging die UNIZO voerde bij KMO-ondernemers blijkt dat een op vijf (21%) te maken heeft met frequent ziekteverzuim, dus werknemers die regelmatig voor korte periode afwezig zijn. Maar liefst 83 procent is vragende partij om het ziektebriefje te behouden. Bijna drie kwart (72%) denkt dat het afschaffen bij bepaalde werknemers zal zorgen voor meer afwezigheden.

Danny Van Assche: “Absenteïsme kost werkgevers handenvol geld. Naast de evidente kost van het gewaarborgd loon zijn er heel wat bijkomende gevolgen want het werk moet worden uitgesteld of herverdeeld over de andere personeelsleden.  Dat heeft mogelijk een impact op de dienstverlening aan de klant, maar is ook nadelig voor de werksfeer en verhoogt de kans op uitval bij de resterende collega’s. Wie effectief ziek is kan in vele gevallen niet werken en moet de tijd krijgen om te genezen, maar vandaag is het ziektebriefje eigenlijk het enige instrument om mogelijke fraude te voorkomen. Dit zomaar afschaffen, zonder alternatief, zet de deur open voor (nog meer) misbruiken. We kunnen ons niet inbeelden dat dit is wat de minister wenst.”

Ook de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) is geen voorstander om het ziektebriefje af te schaffen en wijst naar de mogelijk schadelijke gevolgen:  Het is de taak van huisartsen om patiënten die ziek zijn te onderzoeken. Het ziektebriefje is slechts het gevolg van een vaak noodzakelijk onderzoek. De eerste klachten kunnen een indicatie zijn dat er iets meer aan de hand is. Wie het doktersbezoek dan uitstelt, omdat een ziektebriefje niet meer nodig is, neemt het risico dat de aandoening verergert. Ook een online vragenlijst, zoals de minister eerder voorstelde, is geen goed idee. Zo’n attest kan een doktersbezoek niet vervangen.

Qua administratie blijft het ziektebriefje voor de privé bovendien al bij al beperkt. De frustratie is groter rond de verschillende soorten attesten (verschil voor onderwijs, politie, interim sector,… ) en de paraplu-attesten. Ook de complexiteit van de (arbeids)wetgeving, waarbij er steeds meer van huisartsen wordt verwacht, is een belangrijke bron van frustratie.

UNIZO staat er zeker voor open om andere vormen bekijken om onrechtmatige afwezigheden op een meer efficiënte manier aan te pakken. Het ziektebriefje is niet heilig, maar het afschaffen moet kaderen in een brede hervorming en een andere aanpak van ziekteverzuim.

Meer preventie

UNIZO vraagt om meer in te zetten op preventie. Uit de bevraging blijkt dat verzuimbeleid nog te weinig deel uitmaakt van de sociale dialoog. Slechts in 38% van de gevallen is het een vast item. Hierdoor ontbreekt er een hefboom om een gedragen preventiebeleid uit te werken. De uitbouw van een verzuimbeleid is voor kmo-werkgevers allesbehalve een evidentie. Enerzijds gelooft het merendeel van de ondernemers (30%) niet dat dit zinvol is, maar anderzijds ontbreekt het hen ook aan kennis (28%) en tijd (25%). UNIZO vraagt om hier bijkomende acties te ondernemen.

Danny Van Assche: “Ondernemers moeten veel meer met cijfers geïnformeerd en gesensibiliseerd worden over absenteïsme om een gedragen preventiebeleid uit te werken, in samenwerking met de externe dienst voor bescherming en preventie op het werk. Zij moeten een beleid en aanbod op maat van kmo’s uitwerken. Eens de preventieve aanpak in elke onderneming op de rails staat, wordt het ziektebriefje automatisch overbodig.”

Meer weten? 

Contacteer UNIZO-woordvoerder a.i. Chiel Sterckx

M 0472/41 45 67 - E-mail: chiel.sterckx@unizo.be