Ondernemers worstelen om rendabel te zijn en zijn ontevreden over de economie

Met een negatieve score van -11,6 tekent de UNIZO KMO-Barometer voor het zesde kwartaal op rij een negatieve score op. Er is wel een verbetering op ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022, toen de score -20,3 bedroeg. Het ondernemersvertrouwen neemt dus toe, maar per saldo zijn er meer negatief dan positief gestemde ondernemers.

Danny Van Assche, topman van UNIZO: “We zijn heel voorzichtig positief.  Ook uit cijfers van de Nationale Bank blijkt dat het ondernemersvertrouwen erop vooruit gaat. Maar de indicator is, ondanks de stijging, nog wel steeds sterk negatief. Er is absoluut nog geen reden voor hoera-stemming.  Bovendien weegt de zware loonindexering van 11 procent sterk op de kmo’s. Ook het aantal faillissementen piekt. Als we kijken naar de laatste cijfers van Statbel gingen er in het eerste kwartaal van 2023 meer banen verloren door faillissementen in vergelijking met Q1 2019, voor corona dus (Wekelijkse faillissementen | Statbel (fgov.be)).”

De inflatoire druk op kmo’s door de stijgende prijzen van hun inputfactoren (grondstoffen, materialen, energie) alsook de hogere transportkosten, gecombineerd met de ongeziene indexatie van loonkosten, bezorgt Vlaamse ondernemers al geruime tijd kopzorgen. Daar komen de recente problemen met de banken nu nog bij. Dat vertaalt zich in sterk negatieve scores voor de indicatoren die peilen naar de tevredenheid over de economie (-45,8 procentpunt) en de actuele en toekomstige situatie op vlak van rendabiliteit (respectievelijk -24,5 en -10,2 procentpunt). Kmo’s blijven ook bezorgd om laattijdige betalingen van hun klanten. De negatieve score van -18,9 is lager dan het vijfjaarlijks gemiddelde (-17,3 procentpunt). Eind 2022 was de score voor deze indicator de laagste in 35 jaar UNIZO KMO-Barometer (-30,4 procentpunt).

Nijpend tekort op de arbeidsmarkt

Het tekort op de arbeidsmarkt blijft de kmo’s parten spelen. “We hebben een vast panel van kmo-ondernemers met aanwervingsintenties nu 5 kwartalen op rij bevraagd. Die cijfers tonen aan dat die intenties moeilijk te realiseren zijn. De vraag is dus vooral, hoe die plannen omzetten in aanwervingen.”

Één kmo op twee slaagt er niet in om de vacature in te vullen. Dit is een constante. In het eerste kwartaal van 2023 was dit zelfs voor de eerste keer meer dan de helft. De voornaamste reden is nog steeds het gebrek aan kandidaten.  

Danny Van Assche: “Daarom is er nood aan échte maatregelen om de werkzaamheidsgraad verder op te krikken. De belangrijkste aandachtspunten zijn het beperken van werkloosheid in de tijd en een sterkere degressiviteit van de uitkering. Wie werkt moet hiervoor meer beloond worden (making work pay), zoals nu op tafel ligt via de fiscale hervorming. De combinatie arbeid samen met een uitkering dient breder mogelijk te worden. UNIZO is ook voorstander om via een asymmetrische aanpak een aangepast arbeidsmarktbeleid in de drie gewesten te kunnen voeren.

“Ook op regionaal niveau moeten extra maatregelen getroffen worden", stelt Danny Van Assche. "Zo is er nood aan meer en kwalitatieve kinderopvang alsook doelgericht onderwijs en (her)scholing voor werkzoekenden en niet-beroepsactieven. Daarnaast moeten we mensen aanmoedigen om ook buiten hun eigen provincie aan de slag te gaan, de zogenaamde interregionale mobiliteit. De 2 provincies met bij de hoogste werkzaamheidsgraden (Oost- en West-Vlaanderen) grenzen aan die met de laagste (Henegouwen). In deze provincies smeekt men om arbeidskrachten, en in de andere heeft men het grootste aantal werkzoekenden en inactieven. Onbegrijpelijk dat hier niet meer wordt op ingezet.”

Info over de barometer

De UNIZO KMO-Barometer wordt sinds 1987 opgemaakt en is de conjunctuurbarometer voor de Vlaamse zelfstandige ondernemer en kmo. De barometer wordt elk kwartaal berekend aan de hand van een online bevraging via Checkmarket bij een representatief, vast panel van zaakvoerders en bestaat uit negen indicatoren. Aan de basis van elke indicator ligt één evaluatievraag, waarbij men een score kan geven tussen 1 (veel minder) en 5 (veel beter). De barometerwaarde wordt bekomen door het saldo te berekenen van de aandelen negatieve en positieve antwoorden. Een positieve score (>0) wijst op een positieve conjunctuur, terwijl een negatieve score (<0) op een negatief evoluerende conjunctuur wijst. De bevraging die aan de basis ligt van de cijfers voor kwartaal 1 2023 werd afgenomen van 15 tot 23 maart 2023. In totaal vulden 613 ondernemers uit diverse sectoren de bevraging in. De foutenmarge bedraagt 4,0%.


Meer weten? 

Contacteer UNIZO-woordvoerder a.i. Chiel Sterckx

M 0472/41 45 67 - E-mail: chiel.sterckx@unizo.be

Nuttig voor jou