UNIZO roept steden en gemeenten op om zich te focussen op hun kerntaken en een relancebeleid uit te tekenen

Gent, 19/07/2022 – Bedrijven die niet over de nodige reserves beschikken, komen in zwaar weer terecht door het vooruitzicht op een recessie, een zekere torenhoge inflatie/indexering en daarbovenop een grondstoffen- en energiecrisis. Dat blijkt ook uit de cijfers die Graydon recent publiceerde over het aantal starters en de faillissementen.

Terugval starterscijfers

In het eerste kwartaal van 2022 is er een terugval van 7,4% in de starterscijfers ten opzichte van 2021. In het tweede kwartaal is die terugval nog hoger en bedraagt die maar liefst 17,8%. In de eerste 6 maanden van 2022 startten dus 12,3% minder ondernemers.

“Na een recordjaar is een lichte achteruitgang van het aantal starters niet verrassend, maar de daling sterkt wel aan in het tweede kwartaal en die versnelling baart ons toch zorgen” zegt Jos Vermeiren, gedelegeerd bestuurder van UNIZO Oost-Vlaanderen. "Er is heel veel pessimisme op dit ogenblik in de markt. Het ondernemersvertrouwen keldert en de vooruitzichten voor het najaar zijn niet rooskleurig."

Faillissementen opnieuw in stijgende lijn

Ook bij de uitstroom, de faillissementen, zijn hoge cijfers te zien. In 2020 en 2021 waren er respectievelijk 520 en 415 falingen tijdens de eerste 6 maanden in Oost-Vlaanderen. In 2022 loopt dit op tot 619. Tussen de eerste helft van 2021 en de eerste helft van 2022 betekent dat een stijging van 49,16%. In alle arrondissementen is het aantal faillissementen toegenomen. De stijgingen in de arrondissementen Oudenaarde, Gent en Sint-Niklaas zijn het sterkst.

Overzicht faillissementen gerechtelijke arrondissementen periode januari-juni
Arrondissement 2019 2020 2021 2022 diff % versus 2021
Aalst 106 65 63 77 14 22,22%
Dendermonde 83 62 75 83 8 10,67%
Gent 300 224 177 292 115 64,97%
Oudenaarde 65 62 28 52 24 85,71%
Sint-Niklaas 121 107 72 115 43 59,72%
Totaal 675 520 415 619 204 49,16%

Door de grote druk op de rendabiliteit vreest UNIZO Oost-Vlaanderen nog voor een verdere stijging van het aantal faillissementen de volgende maanden.

“In 2020 en 2021 was er nog een laagterecord. Tijdens de covid-periode waren er een aantal ondersteunende maatregelen (moratorium, uitstel van RSZ, coronasteun,…) die tijdelijk zuurstof gaven aan de economie. Deze zijn ondertussen allemaal weggevallen. Daarbovenop zien we dat heel wat ondernemers de laatste maanden hun reserves hebben opgebruikt. De rekening die wordt gepresenteerd in combinatie met de huidige economische malaise is voor veel bedrijven de doodsteek. We moeten deze stijging zeer ernstig nemen,” aldus Jos Vermeiren. "Een relancebeleid op maat zal nodig zijn om te voorkomen dat we een faillissementenstorm krijgen en in een diepe recessie sukkelen."

Belastingverhoging uit den boze

De VVSG heeft de gemeenten bevraagd: “Door de hoge inflatie denken twee op de drie gemeenten te moeten ingrijpen om tegen 2025 financieel in evenwicht te blijven. Het gaat dan in de eerste plaats om ingrepen in de eigen werking, zoals het niet vervangen van personeel. Een verhoging van de lokale belastingen is vooralsnog niet aan de orde." Dat blijkt uit een bevraging van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw (VVSG) bij de lokale besturen.

“De bedrijfswereld sukkelt van de ene crisis naar de andere en ondertussen worden ook de gemeentebesturen getroffen door hogere kosten. In deze context extra belastingen heffen naar bedrijven is de facto onverantwoord,” waarschuwt Jos Vermeiren. “Lokale besturen kunnen hun ondernemers beter een handje helpen door de eigen boekhouding op orde te zetten, duidelijke keuzes te maken, te streven naar een budgettaire hygiëne en door de tering naar de nering te zetten, zoals ook bedrijven dit dagelijks moeten doen. Dit is de enige juiste en rechtvaardige weg. Een kerntakendebat dringt zich op, ” vervolgt hij.

Oost-Vlaamse steden en gemeenten kunnen inzetten op volgende speerpunten om hun boekhouding op orde te krijgen en de economie niet te fnuiken:

  • Focus op de kerntaken van lokale overheden: openbare werken, ruimtelijke ordening, mobiliteit, veiligheid. Ga voor een faciliterende rol wanneer iets niet tot de kerntaken behoort, in plaats van het zelf uit te voeren.
  • Behoud publieke investeringen als economische motor, maar doe dit in samenwerking met de lokale economie (Stadsleverancier, Regioleverancier)
  • Zorg voor een aantrekkelijk ondernemersklimaat, door als een ondernemer te denken.
  • Verlaag belastingen voor de bedrijven. Dit wordt mogelijk door te focussen op de kerntaken.
  • Lobby over de partijgrenzen heen om investeringen en middelen naar de stad of gemeente te krijgen. En werk samen om schaalvoordelen te genereren.