Meer dan de helft van de Brusselaars en de Walen is bereid om in Vlaanderen te komen werken, maar gebrekkige taalkennis en de angst om lang te moeten pendelen vormen de grootste obstakels. Dat blijkt uit een recent onderzoek van IDEA Consult. UNIZO vraagt om deze hindernissen weg te nemen door de taalachterstand weg te werken en Franstalige werkzoekenden beter te informeren en begeleiden bij vragen en onzekerheden over het woon-werkverkeer. 

De regionale mismatch op de Belgische arbeidsmarkt is enorm. Op de 117.000 openstaande Vlaamse vacatures die de VDAB vorig jaar doorstuurde naar de Waalse arbeidsbemiddelaar Forem volgden amper 51 sollicitaties. Dat blijkt uit cijfers die Open VLD-parlementslid Tom Ongena opvroeg en de krant De Tijd vandaag over bericht. 

“Dit is een structureel probleem dat ingrijpende maatregelen vereist”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Uit een recente  UNIZO-peiling blijkt dat de helft van de ondernemingen de vacatures niet ingevuld krijgt. De hoofdreden hiervoor is het gebrek aan kandidaten. Er is in Vlaanderen een grote vraag naar arbeidskrachten, terwijl er in Wallonië een overschot is aan potentiële werknemers. Zo werken bijvoorbeeld in West-Vlaanderen veel Fransen, maar bijna geen Henegouwers. Hetzelfde zien we in Vlaams-Brabant. Dagelijks pendelen tienduizenden mensen naar Brussel, maar in de andere richting is het blijkbaar moeilijk.” 

Intussen zijn er al betere afspraken gemaakt tussen de VDAB en de Brusselse tegenhanger Actiris en is er ook een samenwerking met het Waalse Forem op komst.  “Dat is hoog tijd. Als we naar de huidige cijfers kijken is een betere samenwerking broodnodig. Er moeten ook sancties kunnen getroffen worden voor wie werkonwillig blijft. Daarnaast moeten we veel sterker inzetten op het leren van Nederlands”, zegt Danny Van Assche.

Onderzoek

Uit een recente studie van IDEA Consult in opdracht van het departement Werk en Sociale Economie blijkt dat 7 op 10 Brusselse en 1 op 2 Waalse werkzoekenden bereid zijn om in Vlaanderen te werken.  6 op 10 Brusselse en Waalse werkzoekenden zijn bereid om hiervoor maximaal 1uur per dag te pendelen. Een groot aantal Brusselse en Waalse werkzoekenden (1 op 4) hebben echter geen concreet zicht op wat er mogelijk is qua verplaatsingen en jobpotentieel in Vlaanderen. De vacatures moeten ook beter gecomuniceerd worden.  62% van de Brusselse en 66% van de Waalse werkzoekenden geeft aan dat ze niet weten waar ze vacatures voor jobs in Vlaanderen kunnen vinden

De belangrijkste reden voor werkzoekenden die niet bereid zijn om in Vlaanderen te werken, is volgens het onderzoek hun beperkte kennis van het Nederlands. Dit argument wordt aangehaald door 75% van de Brusselse en 60% van de Waalse werkzoekenden. Het tweede belangrijkste argument is dat ze niet bereid zijn om lang onderweg te zijn naar het werk. Ongeveer 1 op 2 Brusselse en Waalse werkzoekenden geven dit als argument aan om te verklaren waarom ze niet bereid zijn om in Vlaanderen te werken. 

Danny Van Assche: “De knelpunten liggen vooral bij de angst om lang te moeten pendelen en de gebrekkige kennis van het Nederlands.  Nochtans zijn de Vlaamse steden goed bereikbaar met het openbaar vervoer.  Het is aan de arbeidsbemiddelaars om goed te informeren en de juiste informatie te laten doorstromen. Honderd jaar geleden verhuisden mensen van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel omdat er daar werk was.  Nu moet je zelfs niet meer verhuizen, want de mobiliteit is beter.  Om het taalprobleem op te lossen moeten we inzetten op snelcursussen Nederlands. Het is alvast een zeer goede zaak dat vanaf het schooljaar 2027-2028 Nederlands opnieuw een verplicht wordt vak in Waalse scholen."