2024 heeft geen goede start genomen voor het ondernemersvertrouwen. Met een negatieve score van -9,8 tekent de UNIZO KMO-Barometer voor het tiende kwartaal op rij een negatieve score op.

“Er is absoluut geen sprake van een herstel van het ondernemersvertrouwen bij kmo’s in Vlaanderen na de kostencrisisjaren 2022-2023”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “We zien kleine verbetering ten opzichte het vierde kwartaal van 2023 toen de score -11,6 bedroeg, maar we blijven ver onder het nulpunt. We mogen zeker niet spreken van optimisme.”

 

Vooral onrust over de economische situatie

Opvallend is dat sinds begin 2022 de score voor de indicator tevredenheid over de economie sterk negatief is en ook blijft, zelfs vergelijkbaar met coronajaar 2020.

Danny Van Assche: “Er heerst terug een crisissfeer. Ondernemers werden de voorbije jaren geconfronteerd met een flink hogere kostendruk door duurdere grondstoffen en materialen, stijgende energieprijzen en loonkostenschokken. Dat zette druk op kmo’s om de gestegen kosten door te berekenen in de verkoopprijzen, om te besparen op andere soorten kosten of investeringen, om financiële reserves aan te spreken of om in te boeten aan rendabiliteit. Daar dragen we nu de gevolgen van.” 

Loonindex aanpakken

Deze situatie is het gevolg van de loonstijgingen die niet verteerd werden. Om toekomstige loonschokken te vermijden wil UNIZO dat er ingegrepen wordt in het Belgische systeem van automatische loodindexering. “We zijn quasi het enige land in Europa dat hier nog krampachtig aan vasthoudt. Het afschaffen ervan zal op termijn onvermijdbaar zijn. In afwachting van dat voortschrijdend inzicht bieden we een alternatief om op korte termijn de impact voor de ondernemers te milderen”, zegt Danny Van Assche.

UNIZO heeft 5 voorstellen klaar die gezamenlijk kunnen worden uitgevoerd als ‘second-best. “In afwachting van het effectief afschaffen van de automatische loonindexering moet minstens een duurzaamheidsindex worden ingevoerd waarbij de fossiele brandstoffen uit de indexkorf worden gehaald. Bedrijven in moeilijkheden moeten kunnen opteren voor een ‘opt-out’ en we vragen een correcte verrekening van de energiecontracten plus een vereenvoudiging voor berekening van de loonmarge. Tenslotte dienen de regelingen over de winstpremie te worden versoepeld. Deze voorstellen moeten worden bekeken in hun geheel en dus gelijktijdig ingevoerd.”
 

De UNIZO KMO-Barometer wordt sinds 1987 opgemaakt en is de conjunctuurbarometer voor de Vlaamse zelfstandige ondernemer en kmo. De barometer wordt elk kwartaal berekend aan de hand van een online bevraging bij een representatief, vast panel van UNIZO-leden en bestaat uit negen indicatoren. Aan de basis van elke indicator ligt één evaluatievraag, waarbij men een score kan geven tussen 1 (veel minder) en 5 (veel beter). De barometerwaarde wordt bekomen door het saldo te berekenen van de aandelen negatieve en positieve antwoorden. Een score groter dan 0 wijst op een positieve conjunctuur, terwijl een score kleiner dan 0 op een negatief evoluerende conjunctuur wijst. De bevraging die aan de basis ligt van de cijfers voor kwartaal 1 (Q1) van 2024 werd afgenomen van 12 t.e.m. 18 maart 2024. In totaal vulden 529 ondernemers uit diverse sectoren de bevraging in. De foutenmarge bedraagt 4,2%.