In Belgische supermarkten zijn groenten, vis, vlees en huismerken een pak goedkoper dan in de buurlanden. Dat blijkt uit een onderzoek van het Prijzenobservatorium dat er kwam op vraag van federaal minister van Economie Pierre-Yves Dermagne, nadat begin vorig jaar commotie was ontstaan over de inflatieschok, die in de supermarkten tot prijsstijgingen leidde. In tegenstelling van wat vroegere prijsonderzoeken concludeerden en consumentenorganisaties beweren, blijkt nu na zoveel jaren dat de prijzen in Belgische supermarkten niet duurder zijn dan in het buitenland. Het tegendeel is waar aangezien het aandeel van verse producten en huismerken in de winkelkar veel groter is dan het aandeel van fabrieks- of de zogenaamde A-merken.

UNIZO en Buurtsuper.be hekelen de oproep van minister Dermagne om enkel voor de goedkoopste producten te kiezen. “Die race to the bottom concurreert onze eigen producenten kapot. We moeten  vermijden dat het de grote spelers zijn die zullen bepalen wat wij op ons bord krijgen”, reageren de organisaties.

“Door onze obsessie voor de laagste prijs zijn we systematisch de poten van onder onze eigen tafel aan het afzagen, zegt Luc Ardies van Buurtsuper.be, de UNIZO-organisatie van zelfstandige supermarkten. “Als consument kan de prijs niet laag genoeg zijn, terwijl als werknemer we wél verlangen dat ons bedrijf winst maakt om te overleven.” 

Recent onderzoek wees uit dat 28% van de zelfstandige supermarkten verlieslatend is door toedoen van de lage prijzenspiraal waar ons oververzadigd supermarktlandschap in terecht is gekomen. Supermarktketens verkopen hun eigen winkels omdat ze verlieslatend zijn en duwen het ondernemersrisico naar hun aangesloten franchisenemers. Die ‘ratrace to the bottom’ duwt de hele voedselketen met vele kmo’s tot en met de boeren in het verlies.   

UNIZO en Buurtsuper.be hekelen dan ook de oproep om enkel voor de goedkoopste producten te kiezen. Als het van sommigen afhangt, dan bieden morgen alle winkels alleen nog maar de goedkoopste huismerken en dezelfde eenheidsworst aan.

“Door de constante focus op de laagste prijs zal uiteindelijk het aanbod sterk verschralen”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Lokale producenten, waaronder veel kmo’s, kunnen niet opboksen tegen de kunstmatig lage prijzen van de huismerken en worden kapot geconcurreerd. Op lange termijn verdwijnt onze lokale productie, inclusief de tewerkstelling, en zijn het de grootdistributie en -industrie met hun huismerken die bepalen wat we op ons bord krijgen.” 

De consument is uiteindelijk de verliezende partij. Als men bedrijven dwingt om alsmaar lagere prijzen te hanteren dan dreigt dit de kwaliteit en zelfs onze voedselveiligheid te impacteren. Bedrijven gaan niet langer investeren in onderzoek en innovatie (onderzoek en ontwikkeling maakt voor 1/3 deel uit van de kost). Hoe gaan die dan gezondere, milieuvriendelijke én goedkope producten op de markt kunnen brengen? Want onderzoek moet ook leiden tot kostenefficiëntie. Tot slot krijgt de consument te maken met een verschraald winkel- en productenaanbod, waarbij zelfs niet meer kan gekozen worden voor kwaliteit op de momenten dat hij of zij dat wenst.