Studie CRB: hoge loonkosten beknotten het concurrentievermogen van onze bedrijven

De CRB (Centrale Raad voor het Bedrijfsleven) voorspelt in een nieuw rapport een loonkostenhandicap ten opzichte van onze buurlanden van 1,7 procent in 2024. “De loonkosten in ons land stijgen nog altijd sneller dan in de buurlanden. Dat zet een constante druk op de concurrentiekracht en de rendabiliteit van onze kmo’s", reageert UNIZO. De ondernemersorganisatie vraagt om met open blik te durven nadenken over het systeem van de automatische loonindexering.

Volgens de CRB zullen de Belgische uurloonkosten in de periode van 2019 tot 2024 2,1 procent sneller stijgen dan in de buurlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland. Vertrekkende van een negatieve loonkostenhandicap van -0,4 procent in 2019 komen we uit op 1,7 procent in 2024. In de periode 2008-2018 werd de loonkostenhandicap ten opzichte van 1996 stelselmatig afgebouwd. 

“Het heeft heel veel tijd en moeite gekost om onder andere door een indexsprong ervoor te zorgen dat de lonen in ons land niet sneller stijgen dan in de buurlanden. Dat is cruciaal voor onze concurrentiepositie en onze werkgelegenheid. Voor 2024 dreigt de loonkostenhandicap ten opzichte van onze buurlanden uit te komen op 1,7 procent . Dit is zeer slecht nieuws, maar we hadden het enigszins voorspeld”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. 

De CRB benadrukt dat de inflatieschok niet voorbij is, ondanks de huidige hoera-berichten die wellicht van korte duur zijn. CRB-voorzitter Benoît Bayenet roept werkgevers en werknemers op om na te denken over een nieuw sociaal-economisch model in België. 

UNIZO is het daarmee eens en heeft al een antwoord klaar: in haar memorandum voor de volgende verkiezingen ‘KRACHTWERK’ stelde UNIZO twee alternatieven voor op het huidige model van automatische indexering enerzijds en loonnorm anderzijds. In het beste scenario wordt zowel de automatische indexering van de lonen als de loonnorm afgeschaft. Als de automatische index toch moet blijven, dan moet in een alternatief model de gezondheidsindex op zijn minst een duurzaamheidsindex worden, waarin de prijzen van fossiele brandstoffen geen rol meer spelen en rekening wordt gehouden met de reële kost van elektriciteitsfacturen (en niet enkel die van nieuwe contracten zoals vandaag het geval is).

Bij bedrijven die kunnen aantonen dat ze de indexatie niet aankunnen, is er een mogelijkheid tot een tijdelijke “opt-out” om te vermijden dat ze het bedrijf schade toebrengen door een onhaalbare loonkostenstijging. Na een waanzinnig jaar met een automatische loonstijging van 11 procent moet dergelijk voorstel een haalbare kaart zijn.

 Grafiek: Evolutie loonkostenhandicap