Het eerste pilootproject voor digitaal statiegeld voor plastic flessen en blikjes is vandaag van start gegaan op Corda Campus in Hasselt. Ondernemersorganisatie UNIZO en Buurtsuper.be kijken hoopvol uit naar de resultaten van deze proefprojecten. “We kunnen ons absoluut niet vinden in de ‘klassieke’ piste waar men de consument dwingt zijn leeggoed terug naar de winkel te brengen. Digitaal statiegeld is de oplossing om zwerfvuil tegen te gaan, het nodige comfort te bieden aan de verbruiker en extra kosten en rompslomp voor winkeliers te vermijden”, reageren de organisaties. 

De Vlaamse Regering besliste om in 2023 digitale systemen uit te testen vooraleer een finale keuze te maken over het statiegeldsysteem dat in Vlaanderen uitgerold zal worden.  De volgende maanden zullen drie organisaties hun digitale technologie testen op verschillende plaatsen. Zo wordt nagegaan welke de meest haalbare digitale oplossing kan zijn om statiegeld op plastic flessen en blikjes toe te passen. De finale evaluatie en beslissing maakt de Vlaamse Regering eind dit jaar.

UNIZO en Buurstuper.be kijken hoopvol naar de resultaten van deze proefprojecten.  “We kiezen voluit voor het digitaal statiegeldsysteem, simpelweg omdat het voor iedereen veel eenvoudiger is”, zegt Luc Ardies, directeur van Buurtsuper.be. “Bij het ‘klassieke’ statiegeldsysteem worden gezinnen verplicht hun vuile drankverpakkingen onvervormd te retourneren naar de supermarkt om hun eerder betaald statiegeld te recupereren. Bovendien vereist dat systeem voor onze zelfstandige supermarkten heel wat investeringen, extra personeelskost en een heleboel rompslomp.”

“Het digitaal statiegeldsysteem biedt veel voordelen ten aanzien van het retoursysteem via de winkel”, vult UNIZO-topman Danny van Assche.  “Ik denk dat veel mensen nog niet goed beseffen wat het “klassieke of ‘niet-digitale’ systeem inhoudt: gezinnen mogen dan niet langer thuis hun verpakkingsafval in de bekende blauwe pmd-zak deponeren, maar ze worden verplicht om de lege vuile plastic flessen en blikjes afval zelf te vervoeren naar de dichtstbijzijnde winkel en dit zonder ze samen te drukken. De ondernemers moeten dan weer extra investeren in nieuwe leeggoedautomaten en worden geconfronteerd met bijkomende lasten en verplichtingen.”

Met het  digitaal inzamelsysteem krijgen de drankverpakkingen een unieke code die thuis wordt gescand, waarna de verpakking in de blauwe pmd-zak kan worden gegooid die eveneens gescand wordt, en het statiegeld wordt overgeschreven. Ook op openbare en zwerfvuilgevoelige plaatsen kan dit digitaal retoursysteem worden ingevoerd. Op die manier blijft het bestaande blauwe pmd-zak systeem overeind, dewelke ervoor gezorgd heeft dat België Europees koploper is op vlak van de recyclage van verpakkingen. Het ‘klassieke’ statiegeld, waar de consument zelf de lege drankverpakkingen naar de winkel moet brengen,  bedreigt het voortbestaan van de blauwe pmd-zak aangezien een belangrijke fractie verpakkingen wordt weggenomen, waardoor de kosten-batenanalyse van de blauwe zak zelf onder druk zou komen te staan.  

“In plaats van veel geld te moeten betalen voor leeggoedautomaten kunnen winkeliers die middelen beter gebruiken om te investeren in de noodzakelijke energietransitie. Dit zal een veel grotere impact hebben op ons milieu dan een ‘klassiek' statiegeldsysteem”, besluit Luc Ardies.  Buurtsuper.be heeft intussen zelf reeds meer dan 100 opruimacties georganiseerd waarbij zelfstandige supermarkten lokale verenigingen, die zwerfvuil in de buurt opruimen, belonen met een aankoopbon van €120.