UNIZO hekelt de trend naar overbescherming tegen ontslag en de poort naar misbruiken die hierdoor wordt geopend. Deze legislatuur kwamen er weer vier nieuwe soorten van ontslagbescherming bij, wat het totaal op 26 brengt. Die regels leggen situaties vast die voor de werkgever geen grond mogen zijn om de werknemer te ontslaan. Wat aan de basis een correct beschermingsmechanisme was, is nu doorgeslagen tot een kluwen aan reglementering waarbij de bewijslast telkens bij de ondernemer komt te liggen. Ontslagvergoedingen kunnen bovendien gecumuleerd worden. UNIZO vraagt een cumulverbod, meer individuele beoordelingen door de arbeidsrechter en minder langdurige bescherming voor niet verkozen kandidaten bij de sociale verkiezingen. 

“De slinger is doorgeslagen”, zegt topman Danny Van Assche. “De afgelopen legislatuur kwam er een vijfde aan nieuwe ontslagbeschermingen bij. Daarnaast werd aan de helft van de bestaande ontslagbeschermingen geschaafd om de regels nog strikter te maken. Door te cumuleren kunnen ontslagen werknemers dan nog eens zonder beperking verschillende ontslagvergoedingen optellen.  Met de sociale verkiezingen zullen bovendien weer een heleboel niet-verkozen kandidaten voor vier jaar beschermd zijn. Voor de vakbonden is het een taboe, maar het is tijd om hier paal en perk aan te stellen. Natuurlijk stellen we ontslagbescherming om gegronde reden niet in vraag, maar er moet terug meer evenwicht komen.” 

Deze legislatuur kwam er ondermeer een nieuwe bescherming tegen geboorteverlof, zorgverlof of als klokkenluider. Sinds 10 november 2022 moet de werkgever aantonen dat de niet-hernieuwing van een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur geen verband houdt met de reden van schorsing van de arbeidsovereenkomst door moederschapsverlof, omzetting moederschapsverlof bij overlijden of hospitalisatie van de moeder, geboorteverlof of adoptieverlof. 

Steun onze lobbydossiers! Word lid.

Sociale verkiezingen   

Naast de ‘gewone’ verkiezingen in juni zijn er op dit moment,  tussen 13 en 26 mei, ook sociale verkiezingen.  Er worden ongeveer 4.000 ondernemingsraden en ruim 7.200 comités voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) opnieuw samengesteld in meer dan 7.000 ondernemingen. Een ondernemersraad wordt verkozen vanaf een onderneming gemiddeld 100 werknemers telt, een comité vanaf gemiddeld 50.  Iedereen die zich kandidaat stelt, kan de volgende vier jaar rekenen op ontslagbescherming.

Voorbeeld 

In bijvoorbeeld een kmo met 101 werknemers genieten zowel verkozen werknemers als kandidaten voor de 24 te verdelen mandaten van een ontslagbescherming tot de verkiezingen van vier jaar later. Als elke vakbond drie kandidaten naar voren schuift, heeft het bedrijf potentieel 72 beschermde werknemers. Wanneer daarbij de vele verschillende nieuwe of bestaande beschermingen worden bijgeteld, kan het voorvallen dat bijna de hele werknemerspopulatie onder een of andere bescherming valt. 

“Wie zich hier tegenover durft uit te spreken, wordt als de grote boeman aanzien, maar dit is toch echt niet normaal. Waarom moet een niet verkozen kandidaat bij de sociale verkiezingen gedurende vier jaar nog steeds beschermd zijn tegen ontslag? Voor kandidaten moet een bescherming tot een half jaar na de deelname aan de sociale verkiezingen volstaan”, zegt Danny Van Assche. 

UNIZO wil ook dat kandidatenlijsten voor de Ondernemingsraad en het Comité samenvallen. Zo kan het aantal beschermde personen in één pennentrek worden verminderd, en neemt dit een incentive weg om zich kandidaat te stellen, niet omdat ze de functie willen uitoefenen of omdat ze de belangen van werknemers willen verdedigen, maar louter omwille van de ontslagbescherming. 

Cumulverbod

Daarnaast vraagt UNIZO een cumulverbod, waardoor beschermingsvergoedingen niet meer onbeperkt kunnen worden opgeteld. 

“Natuurlijk moet er bescherming zijn tegen willekeur en misbruik, maar door te cumuleren kunnen ontslagen werknemers zonder beperking verschillende ontslagvergoedingen optellen”, zegt Danny Van Assche. 

Vaak gaat het om een forfaitaire vergoeding van minstens zes maanden brutoloon of meer. Een rechter kan vandaag niet of onvoldoende nagaan of dit gelet op de ernst van de feiten te verantwoorden is. Het is bovendien onaanvaardbaar dat de werkgever verplicht zou worden om contracten van bepaalde duur te verlengen of dat het niet geven van een promotie aanzien zou worden als een ongelijke behandeling, en daarom gelijk staat aan ontslag. 

Wanneer een ontslag aanleiding geeft tot een conflict over een ontslagbescherming, wil UNIZO dat de arbeidsrechter de mogelijkheid krijgt om de ernst van de feiten per zaak te beoordelen, en een lagere vergoeding op te leggen, in plaats van een vast of forfaitair bedrag van vaak 6 maanden brutoloon.