Het statuut van student-zelfstandigen wordt versoepeld. Donderdag heeft het Algemeen Beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen een advies goedgekeurd bij een koninklijk besluit dat het statuut van de student-zelfstandige op enkele punten aanpast. UNIZO is tevreden met deze eerste stap, maar vraagt meer ambitie en structurele modernisering.

Het statuut van student-zelfstandige bestaat sinds 2017 en heeft zich intussen bewezen als een succesvolle opstap naar zelfstandig ondernemerschap. Het aantal student-zelfstandigen is in zeven jaar zelfs meer dan verdubbeld.

“Het statuut geeft studenten de kans om tijdens hun studies een eigen zaak op te starten, met een voordelig bijdrageregime. Zo kunnen ze veilig en fiscaal voordelig proeven van het ondernemerschap. Het aantal student-zelfstandigen is in zeven jaar meer dan verdubbeld. Van de studenten die in 2018 met dit statuut gestart zijn, is 41% vier jaar later nog steeds actief als zelfstandige. Dat is indrukwekkend. Cijfers die aantonen hoe belangrijk dit statuut is. Daarom moet je het optimaal versterken en vereenvoudigen.”

- Bertel Cousaert, adviseur sociale zaken bij de UNIZO-studiedienst

Goede correcties, maar nog geen doorbraak

Het goedgekeurde koninklijk besluit komt tegemoet aan enkele belangrijke bezorgdheden die UNIZO al langer aankaart. Het zet een aantal logische, praktische stappen richting een werkbaarder statuut voor student-zelfstandigen:

  • De jaarlijkse verklaring op eer verdwijnt. Studenten moesten tot nu toe elk academiejaar een verklaring indienen waarin ze bevestigden dat ze regelmatig les volgden. Die verplichting verdwijnt nu.
  • Het attest voor een 'ondernemerstraject' wordt afgeschaft. Studenten konden vandaag met zo’n attest makkelijker toegang krijgen tot het statuut, maar dat zorgde voor problemen. Hogescholen en universiteiten wezen op fraudegevoeligheid en morele druk op begeleiders om attesten uit te schrijven. Deze achterpoort wordt nu terecht gesloten.
  • Er komt duidelijkheid over het scriptiejaar. Wie na de reguliere opleiding een bijkomend jaar nodig heeft om zijn scriptie af te ronden, maar dan minder studiepunten opneemt, behoudt voortaan éénmalig het statuut van student-zelfstandige voor maximaal één jaar.
  • Studenten behouden hun statuut tot het einde van het kwartaal waarin ze afstuderen. Vandaag verliezen ze dat statuut retroactief zodra ze hun diploma behalen, behalve bij afstuderen in juni of juli. Die regel wordt nu rechtgetrokken voor iedereen, ongeacht in welk kwartaal het diploma valt.

“Logische correcties, maar tegelijk blijft de rest van het proces nodeloos omslachtig. Studenten moeten elk jaar opnieuw papieren bewijsstukken indienen om aan te tonen dat ze nog student zijn, terwijl de Vlaamse overheid perfect weet wie ingeschreven is. Waarom organiseren we geen automatische gegevensuitwisseling?”

-Bertel Cousaert

25 jaar is een kunstmatige grens

We blijven bij UNIZO wel op onze honger zitten over de leeftijdsgrens van 25 jaar, die onaangeroerd blijft. Men vreest misbruiken, maar dat is ongegrond. Slechts 1,3% van de werkende studenten is zelfstandige. Verder maken de student-zelfstandigen maar 15% uit van de zelfstandigen jonger dan 25 jaar:

“Die grens is totaal achterhaald. Jobstudenten mogen op elke leeftijd werken. Waarom moeten ondernemende studenten na hun 25e plots geweerd worden? Veel studenten zijn op die leeftijd nog volop bezig aan hun studie. Hen uitsluiten is niet alleen oneerlijk, het is ook dom.”

-Bertel Cousaert

Moderniseer het statuut, structureel

Voor UNIZO is het duidelijk: dit Koninklijk Besluit is een stap in de goede richting, maar geen eindpunt. We dringen aan op:

  • De afschaffing van de leeftijdsgrens van 25 jaar,
  • Volledige digitale gegevensuitwisseling met de deelstaten
  • Een coherente, werkbare regelgeving zonder nodeloze administratie.