Het is een jaarlijkse traditie: de provinciale winnaars van de UNIZO-verkiezing ‘Kmo van het Jaar’ mogen op ontbijt komen bij de Vlaamse minister-president en hun bezorgdheden en vragen op zijn bord leggen. Een stevig debat met spek en eieren.

Lucas Medaer – FOTO Studio Dann 

De ondernemers en de minister ontmoeten elkaar op 25 januari; de eerste lonen van 2023 worden binnenkort gestort. Het is een onderwerp dat bij menig ondernemer de zenuwen doet toenemen, want het zijn ook meteen de eerste lonen die met 11% geïndexeerd worden. En die zenuwachtigheid is ook voelbaar rond de tafel. Hoewel hij blij is voor zijn medewerkers, merkt Geert van Sylvester Productions op dat de extra loonkost een zware dobber is voor vele bedrijven. "Dit jaar kunnen we doorkomen. Maar als er volgend jaar opnieuw zo'n zware loonsverhoging zit aan te komen, vrees ik dat veel bedrijven het niet zullen overleven."

Hij vermeldt in één adem ook de krapte op de arbeidsmarkt: "Iedereen is op zoek naar goed personeel en wil talentvolle mensen iets extra kunnen aanbieden. Dat betekent dat die 11% loonsverhoging in de praktijk vaak uitdraait op eentje van 15%." 

AAN TAFEL: Pascal en Isabelle Ameloot (Huurland, kmo van het jaar in Oost-Vlaanderen); Roel en Karel Paesmans (Fruitsnacks, kmo van het jaar in Limburg); Vlaams minister-president Jan Jambon; Geert Vanoverschelde (Sylvester Productions, kmo van het jaar in Vlaams-Brabant); UNIZO-topman Danny Van Assche; en Jeroen en Johan Deprez (Deprez Construct, Nationale kmo van het jaar). Fietsen De Geus (kmo van het jaar in provincie Antwerpen) lieten zich verontschuldigen.

De minister-president werpt op dat de Vlaamse regering veel gedaan heeft om dat tekort op de arbeidsmarkt op te vangen: hij wijst naar de jobbonus, de gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen en naar zijn akkoord met de federale regering dat onder meer bepaalt dat langdurig zieken die in staat zijn om sporadisch terug aan de slag te gaan -en dat zelf ook willen- dat effectief kunnen. Pascal van Huurland pikt er meteen op in met een vraag over arbeidsflexibiliteit: "We zitten in dit land met zo'n rigide systemen. Waarom kan dat niet anders?"

Jambon beaamt die frustratie. Hij verwijst naar nachtarbeid en het vakbondsverzet ertegen. "Ik begrijp de vakbonden niet. Mensen willen zélf flexibeler werken. Wat is het probleem dan?" Toch gelooft hij niet dat er nog grote hervormingen aan zitten te komen. Weinig verassend schiet de Vlaams-nationalist daarbij met scherp op de Franstalige partijen. "We botsen op een ideologische muur. In de vorige federale regering hebben we geprobeerd om de automatische loonindexering te hervormen en de werkloosheidsuitkering te beperken in de tijd. Dat bleek onmogelijk."

Op de vraag van Roel van Fruitsnacks of de politicus dan nog wel optimistisch is over de toekomst voor jonge ondernemers, veert Jambon recht: "Ik wil hier zeker geen negatief beeld schetsen. Vlaanderen is een zéér innovatieve regio. Denk bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van Imec; of aan Flanders Technology & Innovation (FTI), het innovatieproject van de Vlaamse regering. We willen bouwen op die troeven. Geef ons dus de bevoegdheden die nu nog geblokkeerd zitten op federaal niveau, zodat we eraan kunnen beginnen."