• 1 op 5 ondernemers overweegt te stoppen.
  • Bijna 6 op 10 maakt van de nood een deugd met nieuwe inzichten en initiatieven.
  • Vrouwelijke ondernemers liggen (nog) meer wakker van inkomensonzekerheid
  • In de afgelopen 5 jaar kwamen er 13.000 vrouwelijke ondernemers bij

Nooit eerder organiseerden UNIZO en de Vlaamse regering, in samenwerking met VLAIO hun Dag van de Ondernemer in zo’n zwaar weer als vandaag. Veel zelfstandige ondernemers hebben het momenteel bijzonder moeilijk, financieel én mentaal. Maar tegelijk tonen ze hun veerkracht en weerbaarheid, als echte Flandriens, meteen ook het thema van de Dag van de Ondernemer-campagne dit jaar. “Samen met onze ondernemers blijven we vechten voor en geloven in een betere toekomst, na corona”, geeft Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO aan. “Maar eenzelfde feest als andere jaren kunnen we er niet van maken. We houden zowel de knop van de hoop als de alarmknop stevig ingedrukt.” Volgens de nieuwste UNIZO-ondernemersenquête van UNIZO en VLAIO, via CheckMarket, naar aanleiding van de Dag, speelt intussen 1 op 5 ondernemers met de gedachte aan stoppen. “Een hart onder de riem als vandaag is daarom meer dan ooit nodig, opdat onze ondernemer er de moed zouden in houden."

Denken aan stoppen is niet gelijk aan effectief stoppen, maar…

Vooraleer ondernemers overwegen om te stoppen met hun zaak, moet er al héél veel gebeuren. Het bedrijf is immers hun levenswerk, waarin ze niet alleen hun middelen, maar vooral ook zichzelf hebben geïnvesteerd. Dat in de nieuwste UNIZO-enquête, naar aanleiding de Dag van de Ondernemer, maar liefst 1 op 5 zelfstandige ondernemers aangeeft aan stoppen te denken, zegt dan ook veel over de bijzonder précaire situatie waarin ze zich bevinden, ondanks het pakket aan federale, Vlaamse en Brusselse corona-steunmaatregelen. “Veel ondernemers zitten op hun tandvlees, financieel maar vaak ook mentaal”, legt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO uit. Opmerkelijk is ook dat de leeftijd van de onderneming hier geen noemenswaardige impact heeft op de score. Ook bij ondernemers die al twintig jaar actief zijn, denkt 20% aan stoppen. En hoewel er ook op vlak van twijfel om te stoppen geen opvallend verschil valt op te tekenen tussen mannen en vrouwen, blijkt wel dat inkomensonzekerheid een grotere bekommernis is bij vrouwelijke dan bij mannelijke ondernemers (51% tegenover 40%).

“Toch wil dit nog niet zeggen dat 1 op 5 ondernemers ook effectief de handdoek in de ring zal gooien”, voegt Danny Van Assche daar meteen als hoopvol signaal aan toe. “Je mag de veerkracht van onze ondernemers niet onderschatten. Tussen ‘aan stoppen denken’ in een moment van vertwijfeling en ‘het ook effectief doen’ ligt nog een grote afstand. Ondernemers zijn immers echte Flandriens die na vallen weer opstaan, om er opnieuw tegenaan te gaan, om tegen de muur op te klimmen, door weer en wind… Ze kunnen heel diep gaan, om zich vervolgens toch nog uit het dal te trekken. Voldoende steunmaatregelen als ‘volgwagen in de koers, die bijspringt wanneer het nodig is’, ook op Vlaams niveau, spelen hierbij een cruciale rol.”

Tegelijk verwijst UNIZO naar een eerder onderzoek, waarin 8,1% vreesde effectief failliet te gaan – dus zelfs niet meer in schoonheid te kunnen eindigen – bij een tweede lockdown, die intussen een feit is. “Net daarom riepen we ook op tot een nieuw moratorium op faillissementen, om bedrijven die vóór deze crisis nog financieel gezond waren hier doorheen te trekken. We waarderen het initiatief van de federale regering om zo’n nieuw moratorium in te voeren, maar we betreuren dat het enkel van toepassing is op verplicht gesloten bedrijven, terwijl ook veel andere bedrijven en sectoren zich in een even precaire situatie bevinden.”

Nu al blijkt uit het Dag van de Ondernemer-onderzoek dat bijna 1 op 3 (31%) van de ondervraagden extra middelen uit eigen zak in het bedrijf pompte om de door corona zwaar aangetaste liquiditeit te verbeteren (31%). De mediaanwaarde van het geïnvesteerde bedrag lag hier op  €20.000. Daarnaast wist 7% de hulp van vrienden en familie in te roepen om het hoofd financieel boven water te houden.

Vlaams Economieminister Hilde Crevits namens de Vlaamse regering, mede-initiatiefnemer van de Dag van de Ondernemer: “Veel ondernemers zitten in een heel moeilijke situatie, maar ze tonen ongelooflijke veerkracht. Met ons pakket aan steunmaatregelen doen we grote inspanningen om hen door deze periode te helpen. Ik verwijs naar maatregelen op korte termijn zoals het Vlaams beschermingsmechanisme en de handelshuurlening, maar ook op langere termijn met achtergestelde leningen, waarborgen én de activatie van het spaargeld van de Vlaming. We zien nu al dat de uitbreiding van de win-winlening zijn vruchten afwerpt. De Vlaming steunt onze ondernemers. Dat is nodig, want veel ondernemers zijn onzeker over hun inkomen. Vooral vrouwelijke ondernemers geven aan meer wakker te liggen van inkomensonzekerheid.”

Dat aantal vrouwelijke ondernemers neemt trouwens jaar na jaar toe, blijkt uit cijfers die Economieminister Hilde Crevits opvroeg. “Op 5 jaar tijd zijn er 10% of ruim 13.000 extra vrouwelijke ondernemers bijgekomen. Het aandeel vrouwelijke starters is ook met 3,5% gestegen. Een goede zaak, want uit studies blijkt dat vrouwelijke ondernemers meer aandacht hebben voor de balans tussen werk en privé, minder snel failliet gaan en sneller groeien. Maar toch blijft hun aandeel ten opzichte van alle ondernemers stabiel. We moeten meer vrouwen stimuleren om te durven ondernemen.”   

Crisis leidt tot nieuwe inzichten en creativiteit

58% is door de crisis als ondernemer tot nieuwe inzichten gekomen, blijkt nog uit het onderzoek van UNIZO en VLAIO. Op vlak van klantengedrag en -benadering, bijvoorbeeld, maar ook op vlak van activiteiten, kosten en inkomsten, verkoopkanalen, personeelsbeleid, liquiditeit… “Een crisis als deze schudt mensen en vaste gewoonten door elkaar, wat uiteindelijk ook positieve effecten kan hebben”, verduidelijkt Danny Van Assche van UNIZO. “Vanzelfsprekendheden worden opnieuw kritisch tegen het licht gehouden, hetzij uit noodzaak, hetzij doordat de nieuwe situatie de kritische geest en creativiteit prikkelt. Of een combinatie van beide. Denk, bijvoorbeeld, aan telewerk. Veel van onze kmo’s werden hiertoe aanvankelijk verplicht, om vervolgens te ontdekken dat er ook voordelen aan verbonden zijn. Heel wat ondernemers die aanvankelijk hun twijfels hadden bij telewerk, blijken er nu veel meer open voor te staan en geven aan ook na corona een bepaald niveau van telewerk te blijven toepassen in hun onderneming.” Maar ondernemers zijn ook kritischer gaan kijken naar hun klantenopvolging (58% van de ondervraagden), hun ondernemingsactiviteiten (48%), hun kosten en inkomsten (46% en 44%), hun verkoopskanalen (40%)…”

Nieuwe inzichten
 

 

 

 

 

 

 

 

Nieuwe inzichten leidden bij de ondervraagde ondernemers in 58% van de gevallen ook tot nieuwe initiatieven. De opstart van een nieuwe activiteit of het lanceren van een nieuw product/dienst komt het meest voor: bij 21% ofwel 1 op 5 ondernemers. De omslag maken naar het digitale werken (15%) staat op plaats twee. De top vijf wordt vervolledigd door starten met online verkoop (12%), nieuwe beleveringswijzen (11%) en nieuwe klantendoelgroepen (10%).

Nieuwe initiatieven
 
 

 

 

 

 

Minister Hilde Crevits: “Vlaanderen wordt internationaal geprezen op het vlak van innovatie en ontwikkeling van nieuwe producten. Innovatie is meer dan technologische vooruitgang, innovatie gaat ook over vernieuwing van dienstverlening of van productieprocessen. Ook nu zien we dat heel veel ondernemers de stap naar vernieuwing durven zetten. Toch is er bij velen nog drempelvrees om bijvoorbeeld werk te maken van online verkoop. Daarom stellen we via VLAIO extra middelen ter beschikking van kmo-organisaties als onder meer UNIZO om extra infosessies en begeleiding te organiseren voor kmo’s die meer en beter online willen leren verkopen. We moeten de strijd aangaan met de grote buitenlandse webplatformen. Onze lokale ondernemingen en winkels hebben niet alleen een sterk aanbod en service, ze dragen ook actief bij aan onze welvaart, onze tewerkstelling en ons sociale weefsel. We moeten hen nu, meer dan ooit, steunen.“

UNIZO-topman Danny Van Assche: “We zien dat veel ondernemers sinds de eerste lockdown volop inzetten op nieuwe verkoops- en beleveringsvormen. Wat bijzonder positief is en waar we volop verder willen op inzetten. Deze week ging gingen we alvast van start met onze nieuwe webinars over het opzetten van een webshop, met de steun van VLAIO. Daarbij aansluitend volgen ook nog persoonlijke begeleidingstrajecten. Maar niet alleen wij en onze ondernemers hebben de succesratio van die inzet in handen. We rekenen vooral ook op de solidariteit en het gezond verstand van iedereen om maximaal te winkelhieren en op die manier onze economie en ondernemersweefsel zo goed mogelijk intact te houden, in het belang van ons allemaal. Ondernemers zijn de motor van onze economie. Daarom verdienen ze deze Dag van de Ondernemer. Omdat het zonder hen niet werkt.”

Meer weten? Contacteer UNIZO-woordvoerder Filip Horemans
M 0478/22 37 51 – E filip.horemans@unizo.be

Logo VLAIO en UNIZO