Recordverlies door (winkel)diefstal
UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel trekt aan de alarmbel
Het kost ons 1 tot 1,5% van de omzet. Van jongeren die sushi of drank stelen, tot bendes die gericht producten als wasmiddel, wijn of ijs komen halen. Zelfs trouwe klanten stelen soms
UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel ziet het aantal meldingen over winkeldiefstal bij zelfstandige ondernemers snel toenemen. “We krijgen steeds meer signalen van handelaars die geconfronteerd worden met diefstallen. Vaak zijn die goed georganiseerd en leiden ze tot zware verliezen”, zegt Elke Tielemans, directeur van UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel. De ondernemersorganisatie vraagt een kordaat vervolgingsbeleid en ijvert tegelijk voor betere preventie.
Uit cijfers van de federale politie blijkt dat het aantal geregistreerde winkeldiefstallen in België steeg van 19.413 in 2021 naar 24.685 in 2023, een stijging van 20% op twee jaar tijd. In het eerste kwartaal van 2024 alleen al werden 6.757 winkeldiefstallen aangegeven. Toch wordt volgens de bij UNIZO aangesloten sectorfederatie Buurtsuper.be slechts 11% van de winkeldiefstallen effectief aangegeven. Dat betekent dat het werkelijke aantal feiten wellicht een veelvoud van de officiële cijfers is.
De impact is nochtans groot: het omzetverlies door winkeldiefstal bedraagt gemiddeld 0,5 tot 1% per jaar, wat bij zelfstandigen vaak neerkomt op de helft van de winst. “Elke euro die verdwijnt, is er één die je niet opnieuw kan investeren”, klinkt het bij Elke Tielemans, directeur van UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel.
Lieve Nevens, zaakvoerster van Tuincentrum Botanica in Herent, krijgt dagelijks te maken met winkeldiefstal: “We vermoeden dat er elke dag gestolen wordt. Mensen gooien spullen over de haag, wisselen prijskaartjes of verstoppen planten tussen de struiken. We hebben zelfs een medewerker moeten ontslaan die elke avond planten mee naar huis nam.” Lieve vraagt naast een kordaat vervolgingsbeleid meer preventieve maatregelen. “In Nederland is er een systeem waarbij winkeliers camerabeelden en info met elkaar delen. Dat maakt je waakzamer. Zoiets bestaat hier niet. We kunnen alleen hopen in de goedheid van de mens.”
Ook bij Carrefour Market in Halle is winkeldiefstal dagelijkse kost. “Het kost ons 1 tot 1,5% van de omzet”, vertelt zaakvoerster Veerle Salden. “Van jongeren die sushi of drank stelen, tot bendes die gericht producten als wasmiddel, wijn of ijs komen halen. Zelfs trouwe klanten stelen soms.” Veerle investeerde in camerabewaking en opleiding voor haar team, maar stoot op absurde regels: “We vroegen klanten om spontaan hun rugzak te tonen aan de kassa, maar kregen daar een boete van 4.500 euro voor. Blijkbaar mag dat niet zonder erkende bewakingsagent. Welke zelfstandige kan zich dat permitteren? Je voelt je machteloos.”
Ook andere sectoren blijven kwetsbaar. Denk bijvoorbeeld aan de bouwsector waar in 2023 nog 2.499 werfdiefstallen werden geregistreerd.
We pleiten voor een écht vervolgingsbeleid of – indien dat uitblijft - de mogelijkheid voor handelaars om zelf een minnelijke schikking te treffen met de dader, zoals voorzien in het Burgerlijk Wetboek
Een poging in 2021 om via de politie een lik-op-stukbeleid in te voeren – waarbij daders onmiddellijk een minnelijke schikking en schadevergoeding voorgeschoteld krijgen - draaide op niets uit: slechts 312 boetes in één jaar tijd. Uit een recente bevraging blijkt bovendien dat 95% van de winkeliers er nog nooit mee te maken kreeg.
“Zonder effectieve sancties verliezen ondernemers het vertrouwen in justitie”, waarschuwt Elke Tielemans. “We pleiten voor een écht vervolgingsbeleid of – indien dat uitblijft - de mogelijkheid voor handelaars om zelf een minnelijke schikking te treffen met de dader, zoals voorzien in het Burgerlijk Wetboek.”
