Burgemeester Mathias De Clercq en schepen van Cultuur Sami Souguir over #Gent2030
In 2030 is België, samen met Cyprus, gastland voor de Europese Cultuurhoofstad. België beslist al in 2026 welke stad dat voor ons land wordt en uiteraard is Gent één van de steden die de titel in de wacht wil slepen. Wij gingen met burgemeester Mathias De Clercq en schepen van Cultuur Sami Souguir naar het graffitistraatje om te weten te komen hoe ze dat willen aanpakken.
Ik val meteen met de deur in huis, waarom moet Gent Culturele Hoofdstad worden?
De Clercq: “Gent is als vrijhaven van de toekomst, waar cultuur een maatschappelijke en culturele hefboom is, de perfecte kandidaat om Culturele Hoofdstad van Europa te worden.”
Wat is Gent2030?
De Clercq: “We zijn een stad met ambities. Op internationaal vlak zijn er vier grote beleidsuitdagingen: Jongerenhoofdstad, Culturele Hoofdstad, Technologiehoofdstad en klimaatneutraal worden tegen 2050. De eerste hebben we al binnen en kan zeker een hulpmiddel zijn om de titel voor Culturele Hoofdstad te winnen. We zijn ook goed op weg om Technologiehoofdstad te worden en spelen in Europa voortrekkersrol om klimaatneutraal te worden.”
“De vzw Gent2030 is vorig jaar opgericht om de titel Culturele Hoofdstad van Europa binnen te halen in Gent en om alle neuzen van verschillende partijen, niet alleen politiek, in dezelfde richting te krijgen. Dit is voor alle duidelijkheid geen project van de Stad alleen, maar ook van kunstenaars, bewoners, ondernemers,…”
Souguir: “Inderdaad. Ook de universiteit, het Gents Kunstenoverleg, ondernemersorganisaties als UNIZO… zijn onder andere mee aan boord. Wat de politieke partijen betreft wordt ook de oppositie mee betrokken in het project om het draagvlak zo groot mogelijk te maken.”
“We hebben de vzw opgestart om een denkoefening te maken met de Gentenaars zelf, mensen uit de cultuursector, ondernemers... rond wat cultuur precies voor ons betekent. Wat is het vandaag? Waar willen we naartoe? Gent is sowieso al een cultuurstad, dus of we de titel nu binnenhalen of niet, het project is geen verloren moeite geweest. Vanuit de vzw zal ook een projectvoorstel uitgewerkt worden om dé kandidaat van België te worden in 2026 en zo door te stoten naar 2030.”
“Gent is een stad met grote ambities”
In 2026 zal België inderdaad een stad voordragen, waar staan jullie op dit moment met de voorbereidingen?
De Clercq: “Twee jaar geleden zijn we begonnen met zaadjes te planten. Samen met dertig ambassadeurs zijn we aan tafel gegaan om een concept uit te denken voor onze kandidatuur. We willen met dit project naar een culturele vrijhaven gaan, met meerdere culturele toevluchtsoorden waar iedereen aan kan participeren. Alle Gentenaars maar ook iedereen daarbuiten.”
Souguir: “Er zijn ook al enkele concrete infrastructuurprojecten, bijvoorbeeld: een nieuwe zaal in de Bijloke, het ICC dat onder handen genomen wordt, de nieuwe vleugel van het Design Museum,… Dat zijn allemaal zaken die we nu realiseren om te kunnen uitspelen naar 2030 toe.”
Hoe gaan jullie zich onderscheiden van andere steden?
De Clercq: “Gent is doordrongen van de Europese waarden en normen, en ze worden elke dag door elke Gentenaar uitgedragen. Iedereen kan hier zijn wie hij wil zijn, we pakken actief discriminatie aan, we zetten sterk in op verbinding. We zijn de beste bondgenoot van Europa om via cultuur die waarden uit te dragen.”
Souguir: “De participatie en het draagvlak dat we hier hebben is uniek. Er zijn participatiemomenten in de deelgemeenten en wijken opgezet waar elke Gentenaar zijn ideeën kon delen. Daarna zijn de dertig toekomstdenkers aan de slag gegaan om het concept uit te werken.”
De Clercq: “Maar een van de belangrijkste USP’s is onze haven. Onze haven is de link met Europa. Als je die combineert met het concept van de vrijhaven en met onze sterke culturele infrastructuur, dan krijg je een bruisende cocktail van elementen die in ons voordeel zullen spelen.”
Wat is het plan nu verder?
Souguir: “De werkgroepen binnen de vzw2030 zijn nu een projectvoorstel aan het maken. Dit moet uiteraard ook binnen het kader van de Europese doelstellingen opgemaakt worden en is een hele karwei. We willen eerst ons huiswerk echt grondig maken, om er daarna volop te kunnen over communiceren. Onder de Gentenaars leeft het project wel al en we betrekken hen ook enorm, maar we willen eerst een kwalitatief goed voorstel uitwerken om dat dan collectief naar buiten te brengen.”
De Clercq: “We gaan alle puzzelstukken in elkaar te passen om de best mogelijke kans te maken op de titel. Daarna gaan we alles visualiseren en uitdragen naar buiten toe.”
Hoe zullen de bewoners en ondernemers hiervan beter worden?
De Clercq: “We willen de solidariteit tussen Gentenaars verhogen, de diversiteit in de kijker zetten, handelaars en ondernemers betrekken. Gent is de mosterd voor Europese waarden: cultuur is meer dan cultuur alleen en zorgt voor verbondenheid.”
Souguir: “In 2021 zouden we, zonder de sluiting om welgekende redenen, voor het Van Eyck-jaar naar schatting 100 miljoen meerwaarde gegenereerd hebben voor Gent. Cultuur heeft dus ook een grote economische functie, dus stel je eens voor wat de meerwaarde zou kunnen zijn als we Europese cultuurhoofdstad worden voor de Gentenaars, maar ook voor de ondernemers! Voor elke geïnvesteerde euro, komen er naar schatting 3 terug naar de lokale economie. We rekenen alvast op partners als UNIZO om Gent2030 mee uit te dragen.”
Souguir: “Het project is meer dan enkel cultuur, het is ook een sociale en maatschappelijke en economische hefboom. Cultuur is hier al zo doordrongen in onze stad, het is echt een verhaal van bewoners, ondernemers, kunstenaars,...”
Stel, Gent wordt de kandidaat voor België. What’s next?
De Clercq: “Als we in 2026 de Belgische kandidaat worden, trekken we alle registers open. We gaan evenementen organiseren, zorgen dat de vrijhaven zichtbaarder wordt om zo een sprint te trekken naar 2030. Als we verenigd zijn en al onze waarden goed uitdragen, dan maken we zeker een grote kans op de Europese titel. We gaan er samen voor!”
