Verschil tussen zelfstandige in hoofdberoep en bijberoep

Goed om weten: De tijd die je als bijberoeper aan je zelfstandige activiteit besteedt of het inkomen dat je er uit haalt, speelt op zich geen rol. Je kan gerust meer verdienen met je zelfstandig bijberoep dan met je activiteit als loontrekkende.

Er zijn ook een aantal verschillen naargelang je je activiteit uitoefent in hoofdberoep, bijberoep, als meewerkende echtgenoot of als gepensioneerde.

Als de zelfstandige activiteit je voornaamste of enige bezigheid is, dan ben je zelfstandig in hoofdberoep.

Als je naast je zelfstandige activiteit loontrekkende of ambtenaar bent, kan je eventueel aansluiten als zelfstandige in bijberoep, indien voldaan is aan een voorwaarde met betrekking tot de duur van de geleverde prestaties.

• Als loontrekkende volstaan prestaties van minstens 235 uur op kwartaalbasis (berekend in een 38-uren week), gepresteerd binnen een contract met minstens een halftijdse tewerkstelling. Er moet ook een arbeidscontract zijn op het begin en het einde van elk kwartaal.
• Voor een activiteit als ambtenaar volstaat ditzelfde uurrooster gepresteerd gedurende minstens 200 dagen of 8 maanden per jaar.
• Als contractueel lesgever volstaat een prestatie van 235 uur op kwartaalbasis (berekend in een 38-uren week), rekening houdend de uitgestelde bezoldiging tijdens de zomervakantie en vakantiedagen. Vraag steeds een werkloosheidsuitkering aan. Periodes waarin u werkloosheidsuitkeringen genoot tellen mee voor de 235 uur, net zoals periodes waarin de uitkering geweigerd werd omwille van de uitoefening van de zelfstandige beroepsactiviteit.
• Voor de vast benoemde lesgever geldt daarentegen een criterium van 6/10^de van een volledig uurrooster, er moeten minstens prestaties van 282 uur op kwartaalbasis (berekend in een 38-uren week) gepresteerd worden en minstens 8 maanden of 200 dagen tewerkstelling op jaarbasis.

Werk je niet in een 38-uren week, dan kan het vereiste aantal gepresteerde uren per kwartaal volgens de regel van drie berekend worden.

Je zal ook als zelfstandige in bijberoep beschouwd worden wanneer je naast je zelfstandige activiteit je pensioenrechten als loontrekkende vrijwaart.

Het effect van hoofd- of bijberoep op je bijdragen is dat je, als hoofdberoep, geacht wordt minstens een bepaald inkomen te hebben. Ook als je in feite minder verdient, wordt je bijdrage toch op dit bedrag berekend. Je betaalt dan ook steeds minstens de minimumbijdrage.

Voor zelfstandigen in bijberoep gelden dezelfde percentages, maar dan pas vanaf een bepaald inkomen. Verdien je minder, dan hoef je geen bijdragen te betalen. Indien je bijdrage als zelfstandige in bijberoep minstens even hoog is als de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep, dan bekom je eigenlijk vanuit je bijberoep dezelfde sociale rechten als een hoofdzelfstandige. Dit is in feite enkel voordelig voor extra pensioenuitkeringen, in die mate dat een onvolledige loopbaan hiermee kan aangevuld worden. De meeste andere sociale rechten geniet je immers vanuit je loontrekkende activiteit.

Bereken je sociale bijdragen

Naast het meest voorkomende onderscheid tussen hoofd- of bijberoep, zijn er ook nog enkele uitzonderingscategorieën zoals de meewerkende echtgenoten, de gepensioneerden, en de zelfstandigen in hoofdberoep met gelijkstelling met bijberoep. Hier komen we verder op terug.

Ten slotte moet bij de wettelijke bijdrage een bedrag toegevoegd worden voor de beheerskosten van het sociaal verzekeringsfonds. Deze beheersbijdragen worden berekend als percentages op de sociale bijdragen.

Meer info: Liantis sociaal verzekeringsfonds

Bekijk ook de podcast 'startschot voor starters' van KBC